بررسی دلالت فرمول‌های امر مطلق و نسبت میان آنها در اندیشۀ اخلاقی کانت

امر مطلق بیان هنجاری فلسفۀ اخلاق کانت و مساوی اصل عالی اخلاق برای موجودات غیرمقدس است. کانت در کتاب بنیادگذاری برای مابعدالطبیعۀ اخلاق، چند فرمول را به‌عنوان فرمول‌های امر مطلق معرفی می‌کند. مفسران کانت دراین‌باره اختلاف‌نظر دارند که اصلاً کانت چند فرمول ارائه کرده است، کدام فرمول در روند متن نقش اصلی را ایفا می‌کند و آیا فرمول‌ها هم‌ارز همدیگر است یا به‌لحاظ مصداق‌های خود در تعیین وظایف متفاوت است. موضع مختار این نوشتار این است که اگرچه پنج فرمول به‌عنوان فرمول‌های امر مطلق یا اصل عالی اخلاق ارائه می‌شود، ازاین‌میان، یکی از فرمول‌ها بیان اصلی است؛ اما چهار فرمول دیگری که ارائه می‌کند، در نظر او برای تعیین وظایف هم‌ارز همدیگر خواهد بود، همگی باتوجه‌به مفهوم «دیگری به‌مثابۀ سوژۀ عقلانی» معنای تمهیدی مشابهی خواهد یافت و همراه هم نظامی یکسان از وظایف را پیشنهاد خواهد کرد. علاوه‌براین، نشان داده خواهد شد که نزد کانت هر فرمول به‌طور مجزّا به کار گرفته نمی‌شود؛ بلکه باید همۀ فرمول‌ها در کنار همدیگر برای فهم هر وظیفه به کار گرفته شود و هریک پرتویی بر وظیفۀ سوژۀ اخلاقی در موردی خاص خواهد افکند.

an examination of the meaning of categorical imperative formulas and relation between them in kant’s moral thought

the categorical imperative is the normative expression of kantian ethics and it is the supreme principle of morality for unholy beings. in groundwork for the metaphysics of morals, kant introduces several characterizations of the categorical imperative. kant’s commentators have no agreement on how many characterizations kant has indicated, on which characterization plays a basic role, and whether formulas are equivalent or not. the consequence of this paper is that though five versions are presented as characterizations of the categorical imperative or the supreme principle of morality, one of these characterization is the main expression, but the other four versions he introduces, in his view, would be equivalent and all of which would have a similar meaning according to the concept of &otherness as a rational subject& and together would propose the same system of duties. in this regard, it will be shown that not every version is to be used separately, but that all versions should be used together to understand each duty, and that each characterization can shed new light on duties of moral subjects.