رویکرد پراگماتیستی در تعلیم و تربیت: ریچارد رورتی

رویکرد رورتی به متافیزیک، پراگماتیستی است لذا مواجهه وی با متافیزیک بر مبنای فایده گرایی و کارآمد بودن اندیشه ها شکل میگیرد. وی همانند بسیاری از فیلسوفان پست مدرن مفهوم حقیقت را انکارمیکند و در این کار از تفکرات پراگماتیستی وپست مدرنیستی بهره می جوید. رد ذهن به مثابۀ آینۀ طبیعت، ضد بازنمودگرایی، ضد ماهیت باوری و تاکید بر زبان از مقدماتی هستند که رورتی با آنها حقیقت را انکار می کند. رورتی معتقد است که آدمی در هر موقعیت به تعریف جدیدی از خود و یا به بازآفرینی خویش می پردازد و این تحولی است که مستمراً در دو بعد فردی و جمعی مورد توجه است. رورتی تعلیم و تربیت را به دو مرحله پیش از دانشگاه و دانشگاه تقسیم می کند. ازنظر رورتی آنچه در دوران پیش ازدانشگاه مورد توجه قرار می گیرد، عناصر هم گرایی نام دارندکه انسان را به سمت اجتماع سوق می دهند و آنچه در دوره دانشگاه می تواند مورد توجه قرار گیرد عناصر ناهمگرا نام دارند که انسان را به تفرد و خودآفرینی تشویق می کنند. سوال اینجاست که آیا رورتی توانسته است با طرح مبانی فلسفی و ارائۀ راهکارهای تربیتی ویژۀ خود، به یک چارچوب مشخص و کارآمد، متناسب با شرایط جوامع امروزی دست پیدا کند؟ در این مقاله پس از بررسی مبانی فکری رورتی و نگاه او به مقولۀ تعلیم وتربیت، به نقدهای وارده پرداخته و امکان بهره گیری از نظرات او را در نسبت با شرایط فرهنگی جوامع امروزی بررسی خواهیم کرد.

"The Pragmatist Approach to Education: Richard Rorty"

Rorty’s approach to metaphysics is pragmatist, and thus encountering with it based on the utilitarianism and efficiency of the thoughts. Like many postmodern philosophers, he also denies the concept of truth. He uses pragmatic thoughts and modernist ideas. The rejection of the mind as a reflection of nature, antirepresentativeness, antiessence, and emphasis on language are preliminaries, which Rorty denies the truth through them. From Rorty’s point of view, human beings in every situation redefine or recreate himself and this is a development, which continuously considered in both individual and social statue. Rorty divided the education into two periods: preuniversity and university. In the preuniversity period, there is the elements of convergence that leads man to the community. At the university and postuniversity levels, there are heterogeneous elements, which encourage man to individuality and selfcreation. If Rorty has been able to achieve a welldefined and efficient frame for the contemporary societies by presenting neopragmatism in the field of education, is the question here. In this article at first, we will explain Rorty’s approach to education, then examine critiques of his approach to education, and in the last step, we will explain the possibility of using Rorty’s views in relation to the conditions of today’s societies. Keywords: Pragmatism, Neopragmatism, Education, Richard Rorty