طراحی ‌مدل ترکیبی فرایند سلسله‌مراتبی - برنامه‌ریزی آرمانی برای بهینه‌سازی نقدینگی بانک‌

یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران بانک‌ها، مدیریت نقدینگی است و هدف این پژوهش، طراحی و اجرای مدل ریاضی ترکیبی فرایند سلسله‌مراتبی- برنامه‌ریزی آرمانی برای مدیریت نقدینگی بانک است. به این منظور، ابتدا مدل مفهومی، ترسیم و سپس با توجه به اطلاعات صورت‌های مالی بانک، متغیرهای‌ مدل تعریف شد. با توجه به وجود اهداف متعدد و متضاد و متفاوت بودن اهمیت نسبی هر یک از اهداف، از تکنیک مدل‌ساز برنامه‌ریزی آرمانی استفاده شد. با توجه به وزنی‌بودن نوع مدل آرمانی، اهمیت نسبت‌های موثر بر نقدینگی بانک در تابع هدف با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی و نرم‌افزار اکسپرت چویس محاسبه شد. مدل با استفاده از نرم‌افزار لینگو حل و نتایج تحلیلی آن به مقامات بانک ارائه شد. درنهایت، میزان اثربخشی مدل پیشنهادی ازطریق هفت سوال کلان مرتبط با 7 بعد ارزیابی از 30 خبره بانک نظرسنجی و تایید شد. با توجه به شباهت سیستم‌های بانکی در کشور، به‌کارگیری الگو و مدل پیشنهادی این پژوهش می‌توان با تعدیلاتی اندک، زمینه‌های لازم برای مدیریت کارآمد نقدینگی را در سایر بانک‌ها نیز فراهم کرد.

a combined analytical hierarchy process-goal programming model for the optimization of bank liquidity

one of the most critical responsibilities of bank managers is liquidity management. the purpose of this study is to design and implement a combined mathematical model of the analytical hierarchy process (ahp) and goal programming (gp) for bank liquiditymanagement. initially, a conceptual model was drawn up, followed by the definition ofmodel variables based on the bank's financial statements. due to the presence of multiple,conflicting goals and the differing importance of each goal, the gp technique was utilized.the weighted nature of the gp model allowed for the calculation of the importance ofratios affecting the bank's liquidity within the objective function through the analyticalhierarchy process. the model was solved, and the analytical results were presented tobank officials. finally, the effectiveness of the proposed model was validated through asurvey of seven main questions related to seven evaluation dimensions from 30 bankingexperts. given the similarities in banking systems in the country, using the proposed modeland pattern of this research, with minor modifications, the necessary grounds for efficientliquidity management can be provided in other banks as well.