ارائۀ الگوی بهینۀ مبنای محاسبۀ مالیات

مالیات به‌عنوان اصلی‌ترین درآمد دولت‌ها، همواره با چالش‌های زیادی از سوی مودیان روبه‌رو است؛ ازجمله، اجتناب و فرار مالیاتی، تعویق زمان پرداخت مالیات. بسیاری از چالش‌ها به دلیل مشکل ذاتی محاسبۀ سود مالیاتی رخ می‌دهند؛ بنابراین، به نظر می‌رسد تغییر در مبنای سود مالیاتی، راهگشای این چالش‌ها است. هدف پژوهش، ارائۀ الگوی بهینۀ مبنای محاسبۀ مالیات است. در این الگو از سود تاییدپذیر به‌عنوان مبنای محاسبۀ مالیات استفاده ‌شده است. سود مذکور حاصل کسر خالص درآمدهای تاییدپذیر و هزینه‌های تاییدپذیر از منابع برون‌سازمانی است. جامعۀ آماری شامل اطلاعات مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران از سال 1376الی 1395 است. در این پژوهش، ابتدا سود تاییدپذیر، به‌جای سود مالیاتی به‌عنوان یک مدل بهینه معرفی شد، سپس برای بررسی دقیق‌تر اطلاعات گذشته به محاسبۀ مجدد نرخ‌های مالیاتی در هر گروه صنعت سال با استفاده از روش‌های میانه، میانگین، رگرسیون و الگوریتم لانۀ زنبور پرداخته شد. سپس نتایج ازطریق آزمون تی زوجی مقایسه شدند. درنهایت، تحلیل نرخی که با ضریب اطمینان 95 درصد کمترین اختلاف را با جامعۀ واقعی داشت، به‌عنوان نرخ منتخب در گروه صنعت سال برگزیده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهند در صورت استفاده از روش جدید محاسبۀ مالیات، می‌باید در هر سال از نرخ منحصربه‌فرد گروه صنایع استفاده کرد؛ بدین معنی که نرخ مالیات هر گروه صنعت از سالی به سال دیگر براساس نرخ تورم و وضعیت اقتصادی متفاوت خواهد بود. همچنین، روش جدید انتفاع دولت از منابع مالیاتی را افزایش می‌دهد.

Proposing an Optimal Model ofTax Calculation Basis

As the main source of government revenue, the tax has always faced numerous challenges on the taxpayers’ part, such as tax evasion, late tax payment, and falsification of tax records. The problems with the calculation of taxable income cause these challenges. Therefore, a change in the calculation basis seems to serve as a solution to these challenges. This study aims to develop an optimal model for tax calculation, where the confirmable income act as the basis for tax calculation. Taxable income results from the subtraction of confirmable revenues and costs from extraorganizational financial resources. The study population consists of financial information of firms listed on the Tehran Stock Exchange from 1997 to 2016. Initially, instead of the taxable income, confirmable income is introduced as an optimal model; afterward, for the sake of accuracy, the tax rates for every firm and year are recalculated using median, mean, regression, and artificial bee colony algorithm. Then the calculated taxes and real taxes were compared using paired ttests. Finally, the rate that showed the slightest difference with the real rates, at the confidence level of 95%, is selected as the rate of the Industry/FirmYear Group. The results show that this new method entails the use of the industry/firm group special rate every year; in other words, the tax rate of each group changes according to the inflation rate and economic conditions. This new method can also assist the government to gain more benefits from tax resources.