تاثیر استقلال هیئت‌مدیره بر سود خالص و جریان‌های نقد عملیاتی: ترکیب دیدگاههای اقتصادی و روانشناختی

نظریۀ نمایندگی از دیدگاه اقتصادی، فردی عقلایی را نشان می‌دهد که هدفِ بیشترکردن منافع شخصی خود را دارد؛ بنابراین، به‌منظور کنترل رفتار فرصت‌طلبانۀ نماینده باید مدیران مستقل در هیئت‌مدیره منصوب شوند؛ اما نظریۀ مباشرت با مدنظر قرار دادن نیازهای سطح بالای سلسله‌مراتب نیاز‌های مازلو و استدلال‌های روانشناسی سازمانی، پیشنهاد می‌دهد اعتماد به مدیرانِ موظف به عملکرد بهتر منجر می‌شود. با توجه به تاثیر رفتار انسان از نیازهای متعدد، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر استقلال هیئت‌مدیره بر عملکرد مالی با توسعۀ نظریۀ ترکیبی از دو تئوری یادشده است. داده‌های پنل متوازن 124 شرکت از جامعۀ شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1390-1397 جمع‌آوری شدند و تجزیه‌وتحلیل فرضیه‌ها با روش رگرسیون حداقل مربعات تعمیم‌یافتۀ عملی به کمک نرم‌افزار استاتا انجام شد. بر مبنای یافته‌های پژوهش بین استقلال هیئت‌مدیره و جریان‌های نقد عملیاتی، تاثیر معنی‌داری مشاهده نشد؛ در حالی که نسبت اعضای غیرموظف هیئت‌مدیره تاثیر معنی‌داری بر سود خالص به شکل درجه دو با تقعر رو به پایین دارد. اینگونه بیان می‌شود که ترکیب دیدگاه اقتصادی تئوری نمایندگی و دیدگاه روانشناختی تئوری مباشرت برای استقلال هیئت‌مدیره، تاثیر مثبتی بر سودآوری شرکت دارد. به عبارت دیگر، یافته‌های پژوهش نشان دادند هیئت‌مدیرۀ اثربخش شامل مدیران موظف و اکثریت اعضای غیرموظف است؛ بنابراین، در این پژوهش، سطحی از استقلال هیئت مدیره برای بهبود سودآوری شرکت پیشنهاد شده است.

The Impact of Board Independence on Net Profit and Operating Cash Flows: Combination of Economic and Psychological Perspectives

The agency theory from the economic perspective indicates that a rational economic man is after selfinterest maximization. Therefore, to control the opportunistic behavior of the agent, independent directors should be appointed to the board. However, stewardship theory by considering the highlevel needs of Maslow’s hierarchy of needs and organizational psychology suggests that trust in managers leads to better performance. Since human behavior is influenced by variety of needs. The purpose of this study is to investigate the effect of board independence on financial performance by developing a theory of a combination of the above two theories. Balanced panel data of 124 corporations from the population of companies listed on the Tehran Stock Exchange during the years 20112019 is collected. The test of hypotheses is conducted by nonlinear feasible generalized least squares regression method with the help of software Stata done. According to the findings of the study, no significant effect is found between board independence and operational cash flows. However, there is a quadratic significant effect with a downward concussion between the number of nonexecutive directors and net income. It can be stated that combining the economic perspective of agency theory and the psychological perspective of stewardship theory on board independence has a positive effect on firm profitability. In other words, the research findings confirm that the effectiveness of board consists of executive managers and the majority of nonexecutive members. Therefore, this study suggests a level of board independence that improves corporate profitability.