حساسیت اقلام تعهدی و اجزای آن نسبت به عدم‌تقارن عملیاتی ناشی از تغییرات فروش

مدل های سنتی برآورد اقلام تعهدی اختیاری مانند مدل جونز تعدیل شده رابطه ای خطی را بین تغییرات فروش و اقلام تعهدی فرض می کنند. مطالعات اخیر نشان می دهد که تغییرات فروش بر اقلام تعهدی اثر نامتقارن دارد؛ بدین معنا که کاهش و افزایش اقلام تعهدی و اجزای آن در زمان تغییرات فروش باهم برابر نیست و عدم‌تقارن ایجاد می شود. هدف این پژوهش بررسی حساسیت اقلام تعهدی و اجزای آن نسبت به عدم تقارن عملیاتی ناشی از تغییرات فروش است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی همبستگی است. با استفاده از روش نمونه گیری حذفی سیستماتیک نمونه ای متشکل از 180 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1387 تا 1397 انتخاب شدند. به منظور آزمون فرضیه ها، از الگوی رگرسیونی چندگانه به روش داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد حساسیت اجزای اقلام تعهدی در زمان کاهش فروش کمتر از حساسیت این اجزا در زمان افزایش فروش است. حساسیت اقلام تعهدی نیز در زمان کاهش فروش بیشتر از حساسیت این اقلام در زمان افزایش فروش است. به منظور بررسی اعتبار نتایج، اثر محافظه کاری شرطی بر حساسیت اقلام تعهدی و اجزای آن نسبت به عدم تقارن عملیاتی ناشی از تغییرات فروش مورد آزمون قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که محافظه کاری شرطی اثری بر حساسیت اقلام تعهدی و اجزای آن نسبت به عدم‌تقارن عملیاتی ناشی از تغییرات فروش ندارد و این عدم‌تقارن ناشی از تصمیمات عملیاتی در زمان تغییرات فروش است.

Sensitivity of Accruals and its Components to the Operating Asymmetry caused by Sales Changes

Traditional discretionary accrual models such as modified Jones assumes a linear relationship between sales changes and accruals. Recent studies show that sales changes have an asymmetry effect on accruals; meaning that accruals and its components fall less for sales decreases than they rise for equal sales increases and this leads to an asymmetry. The aim of this research is to investigate the accruals and its components sensitivity on the operating asymmetry caused by sales changes and the effect of conditional conservatism on this relationship. This research is applied in terms of purpose and descriptivecorrelation in nature. The research sample includes 180 companies listed on Tehran Stock Exchange that are selected through the systematic elimination method during the years 2008 to 2018. In order to test the hypotheses, panel data multiple regression model is applied. The results show that accrual components are less sensitive to sales decreases than to sales increases. Moreover, we can conclude that total accruals are more sensitive to sales decreases than to sales increases. After controlling for conditional conservatism, the results indicate that this sensitivity seems not to be affected by the conditional conservatism; and accruals and its components asymmetry are arising from the managers’ operating decisions.