خوانایی گزارشگری مالی و احتمال گزارشگری مالی متقلبانه

افزایش میزان تقلب منجر به ورشکستگی شرکت‌های بزرگ و نگرانی‌هایی در خصوص کیفیت صورت‌های مالی شده است. از این‌رو، شناسایی احتمال وقوع تقلب‌ در صورت‌های مالی همواره کانون توجه سرمایه‌گذاران، قانون‌گذاران، مدیران و حسابرسان بوده است. نتایج پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که شرکت‌های دارای صورت‌های مالی با خوانایی کمتر، احتمالاً بیشتر از سایر شرکت‌ها اقدام به ارتکاب تقلب در صورت‌های مالی می‌نمایند. لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر خوانایی گزارشگری مالی بر احتمال وقوع تقلب حسابداری شرکت‌ می‌پردازد. بدین منظور، برای سنجش خوانایی گزارشگری مالی از دو شاخص فوگ و شاخص فلش و همچنین، از استاندارد حسابرسی شماره 240 برای شناسایی علائم نشان دهنده احتمال وجود تحریف‌های ناشی از تقلب در صورت‌های مالی استفاده گردید. فرضیه تحقیق نیز با استفاده از نمونه‌ای متشکل از 115 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1392 تا 1396 و با بهره‌گیری از مدل رگرسیون چندمتغیره لجستیک مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که خوانایی گزارشگری مالی، احتمال وقوع تقلب حسابداری شرکت را کاهش می‌دهد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل حساسیت نشان داد که استفاده از معیار جایگزین برای سنجش خوانایی گزارشگری مالی نیز تاثیری بر نتایج اصلی پژوهش ندارد و نتایج پژوهش از استحکام برخوردار است.