بررسی کارایی تثبیت نیتروژن برخی جدایه‌های ازتوباکتر در مایه‌زنی ذرت

توانایی تثبیت نیتروژن در حالت آزادزی ویژگی گروه خاصی از باکتری‏های دی‌آزوتروف می‎باشد که ازتوباکترها از جنس‎های شناخته شده آن‏هاست. ارزیابی کارایی تثبیت نیتروژن به روش‏های مختلف از جمله روش اختلاف و کشت در حضور گیاه قابل انجام است. بر این اساس آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه‎ای انجام گرفت و توانایی تثبیت نیتروژن 18 جدایه باکتری از جمله، ازتوباکتر بررسی شد. زادمایه‌های میکروبی با استفاده از حامل باگاس و پرلیت در بذور ضد‎عفونی‎شده ذرت رقم سینکل کراس 704  تلقیح شد. تیمارهای آزمایش شامل کنترل‌های منفی (بدون افزودن حامل و حامل فاقد باکتری)، کنترل‎های مثبت (کاربرد کود اوره به میزان 50% و 100% توصیه کودی) و گلدان‎های تلقیح شده با جدایه‎ها بود. نتایج نشان داد به جز وزن تر و غلظت نیتروژن ریشه، تمام پارامترهای اندازه‌گیری شده در سطح احتمال 1% متاثر از تیمارهای آزمایش بوده است. بالاترین میانگین وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، وزن تر و خشک کل، ارتفاع گیاه، قطر ساقه و شاخص کلروفیل در تیمارهای کودی 100% و 50% حاصل شد و در بین تیمارهای باکتریایی 14sp-ι، 16sp-2 (ازتوباکترکروکوکوم) و 34sp-ш (سودوموناس) موثر واقع شدند. بیش‎ترین مقدار کل نتیروژن و فاکتور انتقال آن به ترتیب با افزایش 32% و 148% نسبت به شاهد منفی در جدایه 16sp-2 مشاهده شد. بیش‎ترین کارایی تثبیت نیتروژن نیز بر اساس اختلاف مقدار نیتروژن در جدایه 16sp-2 برابر با 39/47% به‎دست آمد.