سودمندی کشت مخلوط باقلا (.vicia faba l.) و نعناع فلفلی (.mentha piperita l.) در الگوهای مختلف کشت

به‌منظور ارزیابی کشت مخلوط نعناع‌فلفلی و باقلا، آزمایشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1394 اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص دو گونه نعناع‌فلفلی و باقلا، 1 ردیف نعناع‌فلفلی+ 1ردیف باقلا، 1 ردیف نعناع‌فلفلی+ 2 ردیف باقلا، 2 ردیف نعناع‌فلفلی+ 1 ردیف باقلا، 2 ردیف نعناع‌فلفلی+ 3 ردیف باقلا، 3 ردیف نعناع‌فلفلی+ 2 ردیف باقلا، 1 ردیف نعناع‌فلفلی+ 3 ردیف باقلا و 3 ردیف نعناع‌فلفلی+ 1 ردیف باقلا بودند. الگوهای مختلف کشت مخلوط بر اساس شاخص‌های نسبت برابری زمین (ler)، نسبت برابری زمین استاندارد (lers)، نسبت معادل سطح زیر کشت و زمان (ater)، نسبت معادل سطح برداشت (aher)، کارایی استفاده از زمین (lue)، معادل عملکرد نعناع فلفلی (eyp)، ضریب ازدحام نسبی (k)، غالبیت (a)، نسبت رقابت (cr)، افت واقعی عملکرد (ayl)، برتری مالی (ia)، سودمندی کشت مخلوط (mai)، شاخص بهره‌وری سیستم (spi) و مجموع ارزش نسبی (rvt) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه باقلا در واحد سطح اشغالی و مخلوط تحت تاثیر الگوهای مختلف کشت قرار گرفت، به‌طوری‌که بیشترین عملکرد دانه باقلا در واحد سطح اشغالی به تیمارهای 2:3 و 1:3 تعلق داشت. همچنین بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح مخلوط به کشت خالص باقلا و بعد از آن به تیمار 2:3 مربوط بود. بیشترین مقادیر ler معمولی و استاندارد، ater، aher، lue، ia، mai، rvt و معادل عملکرد نعناع فلفلی در تیمارهای 2:3، 3:2 و 1:3 مشاهده شد که بیانگر سودمندی این تیمارها از لحاظ زراعی و اقتصادی می‌باشد. مقادیر a، cr و ayl نعناع فلفلی بیشتر از باقلا بود که نشان‌دهنده توانایی رقابتی بیشتر و غالبیت نعناع فلفلی نسبت به باقلا می‌باشد. در کل با توجه به بیشتر بودن شاخص‌های زراعی و اقتصادی در الگوی کشت 2:3، این الگوی کشت برتر از سایر تیمارها بود.