درصد کلونیزاسیون ریشه، عملکرد و اجزای عملکرد دانه ماریتیغال (Silybum marianum) متاثر از تلقیح مایکوریزا و کود فسفره

چکیدهدر این پژوهش اثر متقابل فسفر و مایکوریزا بر درصد کلونیزاسیون ریشه (rcp)، شاخص کلروفیل، اجزای عملکرد و عملکرد دانه ماریتیغال (silybum marianum) در شرایط آب و هوایی همدان مطالعه شد. سه سطح مایکوریزا (شاهد، تلقیح با گلوموس موسه و تلقیح با گلوموس اینترارادیسز)  به همراه سه سطح 60، 90 و 120 کیلوگرم کود فسفر در هکتار به­صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که صفات تعداد کاپیتول در بوته، تعداد دانه در متر مربع، وزن دانه، عملکرد دانه، rcp، شاخص کلروفیل، کارایی مصرف فسفر (pue) و کارایی زراعی فسفر(pae)  به­طور معنی­داری تحت تاثیر کود فسفر، مایکوریزا و  اثر متقابل آن­ها قرار گرفتند. ولی، اثر تیمارهای آزمایشی بر تعداد دانه در کاپیتول معنی­دار نشد. بیشترین و کمترین مقدار اجزای عملکرد (به استثنای وزن دانه) و عملکرد دانه به­ترتیب درتیمار 60 کیلوگرم کود فسفر بر هکتار و تلقیح با گلوموس موسه و 60 کیلوگرم کود فسفر بر هکتار و عدم تلقیح مشاهده شد. تیمار  60 کیلوگرم کود فسفر بر هکتار و تلقیح با گلوموس موسه در مقایسه با تیمار 60 کیلوگرم فسفر بر هکتار و عدم تلقیح، عملکرد دانه را 58 درصد افزایش داد. بیشترین مقدار rcp، pue و pae که به­ترتیب معادل 3/68 درصد و 7/19 و 9/13 گرم دانه بر گرم کود مصرفی بود نیز به تیمار 60 کیلوگرم کود فسفر بر هکتار و تلقیح با گلوموس موسه تعلق گرفت. در حالیکه، با افزایش مصرف کود فسفر از 60 به 120 کیلوگرم بر هکتار، این صفات کاهش یافتند. به­طور ­کلی، نتایج نشان داد که گونه گلوموس موسه توانست ویژگی­های رشدی، عملکرد ماریتیغال و کارایی مصرف فسفر را بهبود بخشیده، ولی مصرف کود فسفری را 50 درصد کاهش دهد.