ارزیابی و گروه بندی لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به تنش کم آبی

به منظور ارزیابی واکنش لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان به تنش کم آبی، آزمایشی در سال 1389 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (80، 120 و 160 میلیمتر تبخیر از تشتک کلاس a) و فاکتور فرعی 23 لاین اینبرد نوترکیب به همراه والدین (رقم سوپرهد و رقم روشن) بود. در این بررسی پنج شاخص تحمل خشکی شامل شاخص حساسیت به تنش (ssi)، شاخص تحمل (tol)، شاخص میانگین حسابی عملکرد (mp)، میانگین هندسی عملکرد (gmp) و شاخص تحمل به تنش (sti) براساس عملکرد دانه لاین ها در محیط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. بیشترین میانگین حسابی عملکرد، میانگین هندسی عملکرد و شاخص تحمل به تنش در 120 و 160 میلیمتر تبخیر به طور مشترک به لاین های 212، 224، 255 و 277 و رقم روشن تعلق داشت. کمترین مقدار ssi و tol در 120 میلیمتر به لاین 244 و در 160 میلیمتر به لاین 241 متعلق بود. نتایج حاصل از مطالعه همبستگی بین شاخص ها و میانگین عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش نشان داد که مناسب ترین شاخص ها برای غربال کردن لاین ها در شرایط تنش و بدون تنش شاخص های میانگین حسابی عملکرد (mp)، میانگین هندسی عملکرد (gmp) و شاخص تحمل به تنش (sti) هستند. در تجزیه خوشه ای براساس شاخص های مقاومت به خشکی در سطح آبیاری 120 و 160 میلیمتر تبخیر، لاین های 224، 255، 277 و رقم روشن در گروه برتر قرار گرفتند