بررسی ارتباط مکانی علف هرز دم‌روباهی کشیده (alopecurus myosuroides huds.) با خصوصیات خاک در مزرعه گندم با استفاده از روابط زمین‌آماری

اهداف: هدف از این پژوهش، مطالعه ارتباط مکانی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با عملکرد گندم در شرایط رقابت با علف های هرز در شرایط آب و هوایی اصفهان بود. مواد و روش ها: در سال زراعی 99-1398، آزمایش مزرعه ای در قالب سیستم شبکه ای با فاصله 2 × 2 متر انجام شد. در هر نقطه شبکه، ویژگی های خاک، عملکرد دانه گندم و تراکم علف هرز دم روباهی کشیده اندازه گیری شد. توزیع مکانی داده ها، با استفاده از تکنیک زمین آمار مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد عملکرد دانه دارای همبستگی مکانی قوی با صفات نیتروژن، فسفر، پتاسیم، ph و سیلت خاک به ترتیب به میزان 83.9، 78.3، 79.0، 80.1 و 81.7 درصد در دامنه تاثیر 2.3، 3.2، 3.2، 3.7 و 4.0 متر بود. این در حالی بود که در نقاطی از مزرعه که محتوای شن و ec بالاتری داشت غالباً عملکرد دانه روی نقشه کاهش نشان داد. علف هرز دم روباهی کشیده همبستگی مکانی قوی با نیتروژن و رس خاک و همبستگی مکانی متوسط با شن خاک نشان داد، درحالی که علف هرز مذکور در نقاطی از مزرعه با مقادیر پایینی از فسفر، پتاسیم، ph و سیلت خاک تراکم بالاتری داشت. همبستگی مکانی بین جمعیت علف هرز دم روباهی کشیده و عکس عملکرد دانه گندم برابر با 60.7 درصد و در دامنه تاثیر 4.2 متر بود. نتیجه گیری: ویژگی های خاک و جمعیت علف هرز در سطح مزرعه از مکانی به مکان دیگر تغییر می کند که این تغییرات می تواند توزیع لکه ای و غیریکنواخت عملکرد در سطح مزرعه را به همراه داشته باشد. عملکرد دانه، بیشترین همبستگی مکانی را با نیتروژن خاک نشان داد.

investigating the spatial relationship of black-grass (alopecurus myosuroides huds.) with soil characteristics in wheat field using geostatistical relationships

background and objective: the aim of this research was to investigate the spatial relationship between physical and chemical properties of soil and wheat yield in the conditions of competition with weeds in isfahan weather conditions. materials and methods: in the crop year 2019-2020, field experiment was conducted in the form of a grid system with a distance of 2 x 2 meters. at each grid point, soil characteristics, grain yield of wheat and weed density were measured. the spatial distribution of the obtained data was analyzed using the geostatistical technique. results: the results showed that the grain yield has a strong spatial correlation with nitrogen, phosphorus, potassium, ph, and silt traits at the rates of 83.9, 78.3, 79.0, 80.1 and 81.7, respectively were in the range of 2.3, 3.2, 3.2, 3.7 and 4.0 meters. the areas where the wheat yield was lower were often in accordance with the areas where the sand and ec content of the soil were the highest. alopecurus myosuroides had a strong spatial correlation with nitrogen and clay of soil, and moderate spatial correlation with soil sand; while this weed was found in soils with low amount of phosphor, potassium, ph and silt. spatial correspondence between weed density and reverse grain yield was 60.7% in the effect range of 4.2 meters. conclusion: the characteristics of the soil and the weed population in the field change from one place to another, and these variations can cause patchy and uneven distribution of yield in the field. grain yield showed the highest spatial correlation with soil nitrogen.