ارزیابی شاخص کلروفیل ، عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چیتی (phaseolus vulgaris) در الگوهای مختلف کشت مخلوط با روناس(rubia tinctorum l.)

اهداف: هدف ازاین تحقیق، ارزیابی شاخص کلروفیل برگ، عملکرد واجزای عملکرد دانه لوبیا چیتی درالگوهای مختلف کشت مخلوط با روناس در طی سه سال زراعی می باشد. مواد و روش ها: پژوهش درسه سال زراعی طی سالهای 1397-1399 در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی شهرستان ورزقان استان آذربایجان شرقی اجرا شد.آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی الگوهای مختلف کشت شامل کشت خالص لوبیا، کشت خالص روناس، کشت مخلوط یک ردیف روناس + دو ردیف لوبیا (1 روناس : 2 لوبیا)، کشت مخلوط دو ردیف روناس + دو ردیف لوبیا (2روناس : 2 لوبیا)، کشت مخلوط دو ردیف روناس + چهار ردیف لوبیا (2 روناس : 4 لوبیا)و کشت مخلوط سه ردیف روناس + چهار ردیف لوبیا (3 روناس : 4 لوبیا) بودند.یافته ها: نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که سال و الگوی کشت مخلوط بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه لوبیا اثر معنی داری داشتند. مقایسه میانگین داده ها نیز نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته لوبیا(63/6 سانتی متر) وشاخص کلروفیل برگ(42) تعداد نیام در بوته (13/4)، تعداد دانه در نیام(3/6)، تعداد دانه در بوته (47/8)، وزن صد دانه(38/5کرم) و عماکرد دانه لوبیا (2806/7 کیلو گرم درهکتار) در سال 1397 مشاهده شد. همچنین بیشترین مقادیر ارتفاع بوته لوبیا (63/7 سانتی متر) و شاخص کلروفیل برگ (43/7)، تعداد نیام در بوته (13/7)، تعداد دانه در بوته(49/3)، وزن صد دانه(38/9) و عملکرد دانه لوبیا (2918/6 کیلوگرم در هکتار) در الگوی کشت 2 روناس: 2 لوبیا حاصل شد. که اختلاف معنی داری با بقیه الگوهای کشت داشت. شاخص برداشت بین الگوهای کشت اختلاف معنی داری نداشت.نتیجه گیری: کشت مخلوط 2روناس 2 لوبیا بیشترین عملکرد دانه لوبیا را داشت که می تواند در سیستم های تولید پایدار به کشاورزان توصیه شود.

evaluation of chlorophyll index ,grain yield and yield components of pinto bean (phaseolus vulgaris) in different patterns of intercropping with madder (rubia tinctorum l.)

background and objectives: the aim of this study was to evaluate the leaf chlorophyll index, yield and yield components of pinto bean at different intercropping patterns with madder during three growing seasons.materials and methods: the experiment was carried out during 2018-2020 in the research farm of jihad keshavarzi in varzeghan city, east azarbayjan, iran. the experiment was conducted based on of randomized complete block design with three replications. the experimental treatments were different cropping patterns including monocropping of bean, monocropping of madder, intercropping of 1 row madder + 2 rows bean (1 madder: 2 bean), intercropping of 2 row madder + 2 rows bean (2 madder: 2 bean), intercropping of 2 row madder + 4 rows bean (2 madder: 4 bean) and intercropping of 3 row madder + 4 rows bean (3 madder: 4 bean).results: the results of analysis of variance indicated that the effects of year and cropping pattern were significant on yield and yield components of bean. the results of the mean comparison showed that the greatest values of bean height (63.6 cm), leaf chlorophyll index (42), pod number per plant (13.4), grain number per pod (3.6), grain number per plant (47.8), 100-grain weight (38.5 g) and grain yield (2806.7 kg.ha-1) was observed in 2018. also the greatest values of bean height (63.7 cm), leaf chlorophyll index (43.7), pod number per plant (13.7), grain number per plant (49.3), 100-grain weight (38.9 g) and grain yield (2918.6 kg.ha-1) was obtained in intercropping pattern of 2 madder: 2 bean that was significantly different with other cropping patterns. the harvest index was not significantly different between the cropping patterns.conclusion: the intercropping pattern of 2 madder: 2 bean had the highest bean grain yield and could be recommended to the growers in sustainable production systems.