بررسی صفات زراعی ارقام بهاره کلزا (brassica napus l.) در پاسخ به تاریخ‌های کشت زمستانه در شرایط کاربرد عنصر روی

اهداف:به منظور بررسی پاسخ ارقام بهاره کلزا (brassica napus l.)،به تاریخ های کشت زمستانه در شرایط کاربرد عنصر روی،آزمایشی دو ساله (97-95) در کرج انجام شد.مواد و روش ها:آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار آزمایشی در دو سال (1397-1395)در استان البرز (کرج)انجام شد.فاکتورهای آزمایشی شامل تاریخ کاشت زمستانه در سه سطح (11/20، 11/30 و 12/10)و عامل روی در دو سطح(عدم کاربرد روی (محلول‌پاشی با آب خالص) و کاربرد روی (محلول‌پاشی در مرحله ساقه‌دهی)به صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی در نظر گرفته شد و فاکتور ارقام در چهار سطح(ساری گل، دلگان، سالسا و سولار)در کرت فرعی قرار گرفتند.یافته ها:نتایج نشان داد تاریخ کاشت تاثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بر عملکرد،اجزاء عملکرد و روغن ارقام کلزا دارد.کشت تاخیری سبب کاهش محتوای کلروفیل برگ شد.همچنین اجزاء عملکرد کلزا در اثر تاخیر در کاشت و عدم کاربرد روی کاهش یافت که در نهایت موجب کاهش عملکرد دانه و روغن کلزا شد.ژنوتیپ‌های مورد آزمایش در تاریخ کشت (20 بهمن) بالاترین عملکرد را داشتند.بیشترین عملکرد روغن در رقم دلگان (2066 کیلوگرم در هکتار) بر اثر کاربرد عنصر روی در تاریخ کاشت 20 بهمن مشاهده شد.تاخیر در کاشت باعث افزایش گلیکوزینولات گردید.نتیجه گیری:به طور کلی محلول پاشی روی،اثرات منفی تاخیر در کاشت را در اغلب صفات مورد مطالعه ارقام مختلف کلزا کاهش داد.با توجه به اثر کاربرد روی و سازگاری رقم دلگان به دامنه مشخصی از تاریخ کشت برای تولید کلزا در این منطقه و مناطق با آب و هوای مشابه قابل توصیه می باشد.

investigation of agronomic traits of new spring rapeseed (brassica napus l.) cultivars in response to the winter planting dates by zinc application

background and objective: in order to investigate the response of spring rapeseed (brassica napus l.) cultivars to winter planting dates under zinc application conditions, a two-year experiment (2016-2018) was conducted in karaj.materials and methods: the experiment was performed as a factorial split-plot based on randomized complete block design with three replications was conducted during two experimental years (2016-2017) in alborz province (karaj). experimental factors including winter planting date in three levels (11.20, 11.30 and 12.10) and zinc factor in two levels, no application of zinc (spraying with pure water) and application of zinc (spraying in stem elongation stage) were considered as factorial in the main plots and factor cultivars were classified into four levels, sarigol, dalgan, salsa and solar in the subplot.results: the results showed that planting date had a significant effect on the level of 1% probability on yield, yield components and oil of canola cultivars. delayed planting reduced leaf chlorophyll content. also, the yield components of canola were reduced due to delay in planting and non-application of zinc, which eventually reduced the yield of canola seed and oil. the tested genotypes had the highest yield on the date of normal cultivation (february 9). the highest oil yield was observed in dalgan cultivar (2066 kg.ha-1) due to zinc application on february 9. delay in planting caused an increase in glucosinolate.conclusion: in general, foliar application of zinc, reduced the negative effects of delay in planting in most of the studied traits of different rapeseed cultivars. due to the effect of zinc application and adaptation of dalgan cultivar to a certain range of planting date for canola production in this area and areas with similar climates is recommended.