ارزیابی بیلان انرژی و اثرات زیست محیطی نظام تولید چغندر قند با استفاده از تکنیک ارزیابی چرخه حیات (مطالعه موردی: شهرستان پیرانشهر)

اهداف: ارزیابی چرخه حیات (lca) رویکردی برای مطالعه اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع و انتشار آلاینده ها محاسبه می.گردد یکی از محدودیت های استفاده از نهاده ها در بخش کشاورزی انتشار آلاینده های مختلف می باشد که اثرات منفی بر محیط زیست .دارند از محصولات اقتصادی و استراتژیک در استان آذربایجان غربی به خصوص پیرانشهر چغندرقند است که با توجه به دوره رشد طولانی محصول نهاده های زیادی صرف تولید آن میگردد که میتواند منجر به آسیبهای جدی به محیط زیست منطقه شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی بیلان انرژی و اثرات زیست محیطی کشت این محصول در منطقه پیرانشهر انجام گرفت. مواد و روش ها: این تحقیق در شهرستان پیرانشهر در سال 1399 اجرا شد. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه، مصاحبه با کشاورزان پیشرو بدست آمد شاخص های انرژی ورودی انرژی ،خروجی انرژی خالص محاسبه شدند همچنین از روش ارزیابی چرخه حیات برای ارزیابی اثرات زیست محیطی مطابق استاندارد ایزو 14040 بهره گرفته شد. گروههای تاثیر مورد بررسی شامل گرمایش جهانی اسیدیته، تخلیه منابع فسیلی و تخلیه منابع ،آبی تخلیه منابع فسفات و پتاسیم بودند.یافته ها :در مطالعه حاضر مقادیر شاخص های انرژی ورودی انرژی ،خروجی انرژی خالص به ترتیب 67170/9 1215006 و 1147835 مگاژول بر هکتار برآورد شد سوخت فسیلی، کود شیمیایی و آب آبیاری به ترتیب 31/29، 27/76 و 24/91 درصد از کل انرژی ورودی را به خود اختصاص دادند. در این مطالعه برابر محاسبات انجام شده برای تولید یک تن چغندرقند در منطقه پیرانشهر به ترتیب 0/274، 0/161، 0/00161، 11/80 و 0/00074 کیلوگرم از هر یک از آلاینده های co2 nox n20 nh3 و cha وارد محیط شدند آلاینده nh3 بیشترین سهم را در قالب گروه تاثیر اسیدیته و اوتریفیکاسیون در نظام تولید چغندر قند را به خود اختصاص داد. در این مطالعه شاخص نهایی گروه های تاثیر شامل منطقه گرمایش جهانی، اسیدیته، تخلیه منابع فسیلی و تخلیه منابع ،آبی تخلیه منابع فسفات و پتاسیم در تولید چغندرقند در پیرانشهر به ترتیب 0/0013،0/01، 0/00049 و 0/60، 0/0195 برآورد شد شاخص نهایی زیست محیطی (ecox) شاخص نهایی تخلیه (rdi) در تولید این محصول به ترتیب برابر 0/0295 و 0/0806 بودند. نتیجه گیری در این مطالعه گروههای تاثیر تخلیه منابع تخلیه منابع آبی و تخلیه منابع فسفات بترتیب بیشترین پتانسیل آسیب به محیط زیست را در قالب گروههای تاثیر تخلیه منابع داشتند بنابراین با احداث سیستمهای آبیاری تحت فشار با بازده آبیاری بالا به خصوص آبیاری قطره ای می توان با حفظ پتانسیل عملکرد چغندر قند آسیب های زیست محیطی ناشی از تخلیه منابع آبی را کاهش داد.

evaluation of energy balance and environmental effects of sugar beet production system using life cycle assessment technique (case study: piranshahr city)

background & objective:life cycle assessment (lca) is an approach to study the environmental impacts of product production or activities that are calculated based on two indicators of resource consumption and emissions.one of the inputs using limitations in agriculture is environmental emissions of various pollutants that have negative effects on the environment. sugar beet is one of the economic and strategic products in west azerbaijan province, especially in piranshahr, due to the long growth period of the product, a lot of inputs are spent on its production, which can lead to serious damage to the environment of the region.the aim of this study was to evaluate the energy balance and environmental effects of sugar beet production system using life cycle assessment technique (case study: piranshahr city).materials & methods: this research was conducted in piranshahr city in the 2020 crop year. necessary information was obtained through questionnaires, interviews with leading farmers. input energy, output energy and net energy indices were calculated. the life cycle assessment method was used to assess the environmental impact according to iso 14040 standard. the study groups included global warming, acidification, land eutrophication, depletion of water resources, depletion of fossil resources, depletion of phosphate and potassium resources.results: in this study, the values of input energy, output energy, net energy in the production of sugar beet were 67170.9, 1215006 and 1147835 mj/ha respectively. fossil fuels, chemical fertilizers and irrigation water accounted for 31.29, 27.76 and 24.91% of the total input energy, respectively. in this study, 0.274, 0.161, 0.00161, 11.80 and 0.00074 kg of each of nh3, n2o, nox, co2 and ch4 pollutants were introduced to produce one ton of sugar beet, respectively. in this study, to produce one ton of sugar beet, 0.274, 0.161, 0.00161, 11.80 and 0.00074 kg of each of nh3, n2o, nox, co2 and ch4 pollutants, respectively entered the environment. nh3 pollutant has the largest share in the group of the effect of acidity and utrification in the sugar beet production system. in this study, the final index of impact groups including global warming, acidity, depletion of fossil resources and depletion of water resources, depletion of phosphate and potassium resources sugar beet production in piranshahr region were, 0.01, 0.0013, 0.00049 and 0.60, 0.095, respectively. the final environmental index (ecox) and the final discharge index (rdi) in the production of this product were equal to 0.0295 and 0.0806, respectively.conclusion: in this study, the impact groups of depletion of water resources and depletion of phosphate resources had the highest potential for environmental damage, respectively, in the form of impact groups of depletion, therefore, by constructing pressurized irrigation systems with high irrigation efficiency, especially drip irrigation, it is possible to reduce the environmental damage caused by depletion of water resources by maintaining the yield potential of sugar beet.