تاثیر محلول پاشی پتاسیم، سالیسیلیک اسید و گاما آمینو بوتریک اسید بر اجزا عملکرد، عملکرد دانه و جذب نیتروژن، فسفر و پتاسیم در ژنوتیپ های گندم نان با شرایط تنش شوری خاک

اهداف: این تحقیق به منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی پتاسیم، سالیسیلیک اسید و گاما آمینو بوتریک اسید در مرحله شروع ظهور سنبله بر اجزا عملکرد، عملکرد دانه و جذب عناصر غذایی ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش شوری خاک انجام گردید. مواد و روش ها: آزمایش طی دو سال زراعی97- 1396 و 98 -1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب واقع در آذربایجان غربی به صورت کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در دو محیط با شوری خاک حدود 8 دسی زیمنس بر متر و محیط بدون شوری در سه تکرار اجرا گردید.عامل اصلی تیمارهای محلول‌پاشی با مواد تحریک کننده رشد ( پتاسیم، گابا، اسید سالیسیلیک، شاهد )و عامل فرعی با هفت ژنوتیپ گندم (اروم، زارع، میهن، حیدری، ms89-12، ms89-13 و ms-91-14) بودند یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات ساده تنش شوری بر صفات عملکرد دانه معنی‌دار گردید. تیمارهای محلول‌پاشی بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار گردید. همچنین اثرات ساده ژنوتیپ‌های مختلف بر کلیه صفات مورد اندازه‌گیری معنی‌دار گردید. اثرات متقابل سه فاکتور شوری، محلولپاشی و ژنوتیپ بر تمام صفات اندازه‌گیری شده اثر معنی‌داری داشت. بر اساس نتایج بدست آمده، مقایسات میانگین نشان داد که محلول‌پاشی گابا در شرایط عدم تنش با میانگین 11366/7 کیلوگرم در هکتار در رقم میهن بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود، در حالی‌که محلول‌پاشی گابا در شرایط تنش شوری با میانگین 1876/7 کیلوگرم در هکتار در رقم اروم کمترین عملکرد دانه را تولید نمود. نتیجه گیری:نتایج کلی حاکی از کاهش صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و میزان نیتروژن دانه، بر اثر تنش شوری بود. محلول پاشی با اسید سالیسیلیک در شرایط تنش شوری میزان شاخص برداشت و در شرایط بدون تنش مقدار نیتروژن دانه را افزایش داد.

the effect of foliar application of potassium, salicylic acid and gamma amino butyric acid on yield components, grain yield and nitrogen, phosphorus and potassium uptake in bread wheat genotypes under soil salinity stress conditions

background and objective: this study was performed to investigate the effect of foliar application of potassium, salicylic acid and gamma aminobutyric acid at the beginning of spike emergence on yield components, grain yield and nutrient uptake of bread wheat genotypes under soil salinity stress. materials and methods: the research was conducted as a split plot based on randomized complete block design with three replications under soil salinity (0 and 8 ds. m-1) in agricultural research station in miandoab, west azerbaijan during the two cropping years 2017-18 and 2018-19. main plots included foliar application with growth stimulants (potassium, gaba, sa, control) and subplots included seven genotypes (orum, zare, mihan, heydari, ms-89-12, ms -89-13 and ms-91-14). results: the results of variance showed that the simple effects of salinity stress on grain yield and foliar application treatments on all studied traits were significant. also, the simple effects of different genotypes on all measured traits were significant. the interactions of three factors of salinity, foliar application and genotype had a significant effect on all measured traits. based on the results, comparison of the means showed that gaba foliar application under non-stressed conditions with an average of 11366.7 kg.ha-1 in mihan cultivar produced the highest grain yield, while gaba foliar application under salinity stress conditions with the average of 1876.7 kg.ha-1 produced the lowest grain yield in orum cultivar. conclusion: the overall results showed that most of the traits were reduced due to salinity stress. foliar application of all the compounds in most traits caused an increase compared to the control conditions.