مقایسه عملکرد کمی و کیفی لگوم‌‌های علوفه‌ای یک‌ساله در کشت پائیزه

اهداف این مطالعه به منظور شناسایی لگوم های علوفه ای یک ساله مناسب برای کشت پائیزه از نظر عملکرد علوفه و کیفیت به عنوان راهکاری برای تامین بخشی از علوفه مورد نیاز انجام شد. مواد و روش ها آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در چهار مکان کرج، گرگان، مازندران و لرستان به مدت دو سال اجرا شد. شش نوع لگوم علوفه ای شامل باقلا (.vicia faba l) (چهار رقم مهتا، شادان، فیض و برکت)، خلر (lathrus sativus l توده محلی ماشک معمولی (.vicia sativa l) رقم ،لامعی ماشک گل خوشه ای توده محلی زنجان vicia villosa l) ، ماشک پانونیکا (.vicia panonica l) یک رقم (خارجی) و نخود علوفه ای ( pisum .sativum l) (دو رقم شامل یک رقم محلی و رقم پایونیر) از نظر صفات کمی عملکرد علوفه تر و خشک در چهار استان برای دو سال و از نظر کیفیت علوفه شامل میزان ماده خشک قابل هضم، پروتئین خام، درصد قند محلول در آب، خاکستر، فیبر خام فیبر نا محلول در شوینده اسیدی و فیبر نا محلول در شوینده خنثی در کرج برای یک سال مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: میانگین چهار مکان و دو سال آزمایش نشان داد که ماشک گل خوشه ای بیشترین مقدار عملکرد علوفه تر و خشک (به ترتیب 46/33 و 8/98 تن در هکتار) را در بین گیاهان مورد بررسی به جز گیاه باقلا تولید کرد. در بین ارقام باقلا، رقم شادان (به ترتیب 51/18 و 7/55 تن در هکتار) و برکت (به ترتیب 50/95 و 8/04 تن در هکتار) بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک را تولید کردند و کمترین میران تولید علوفه تر و خشک (37/12 و 6/96 تن در هکتار) متعلق به خلّر بود. همچنین بررسی خصوصیات کیفیت علوفه، بیشترین ماده خشک قابل هضم برای باقلا رقم مهتا، بیشترین میزان پروتئین خام برای نخود علوفه ای رقم پایونیر و ماشک گل خوشه ای، بیشترین میزان قند محلول برای رقم باقلا شادان، بیشترین میزان خاکستر برای نخود علوفه ای محلی کمترین میزان فیبر خام برای رقم باقلا مهتا و شادان، کمترین میزان فیبر نا محلول در شوینده اسیدی و شوینده خنثی بطور کلی برای ارقام باقلا را نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج میتوان بیان کرد که تمامی گیاهان پتانسیل تولید علوفه را بستگی به مناطق دارند. اگرچه ماشک گل خوشهای بیشترین مقدار عملکرد علوفه تر و خشک را در بین گیاهان مورد بررسی تولید کرد.

the comparison of qualitative and quantitative yield of annual forage legumes in autumn cultivation

background and objective: this study was conducted in order to identify annual forage legumes suitable for autumn cultivation in terms of forage yield and quality can be an approach to provide forage.materials and methods: the experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications in four locations in karaj, gorgan, mazandaran and lorestan for two years. six types of forage legumes including faba bean (vicia faba) (four cultivars :mahta, shadan, feyz and barkat), grass pea (lathyrus sativus) (local cultivar), common vetch (vicia sativa) (lamei cultivar), hairy vetch (vicia villosa) (local cultivar of zanjan), hungarian vetch (vicia panonica) (an external cultivar) and fodder green pea (pisum sativum) (two cultivars including a local cultivar and pioneer cultivar) were evaluated in terms of quantitative traits of fresh, dry forage yield and plant height in four provinces for two years. these legumes also were evaluated in terms of forage quality including, percentage of digestible dry matter, crude protein, water-soluble carbohydrate, ash, crude fiber, acid detergent fiber and neutral detergent fiber in alborz for one year.results: the means of four places and two years of experiments showed that hairy vetch produced the highest amount of fresh and dry forage yield (46.33 and 8.98 t.ha-1, respectively) among studied crops except faba beans. among faba bean cultivars, shadan cultivar (51.18 and 7.55 t.ha-1, respectively) and barakat (50.95 and 8.04 t ha-1, respectively) had the highest of fresh and dry forage yield and the lowest of fresh and dry forage yield (37.12 and 6.96 tons per hectare) belonged to grass pea. also, study of forage quality characteristics showed that the highest digestible dry matter for mehta faba bean cultivar, the highest crude protein content for pioneer cultivar forage green pea and hairy vetch, the highest soluble sugar for shadan faba bean cultivar, the highest ash content for local forage green peas, the lowest amount of crude fiber for mehta and shadan faba bean cultivars, generally the lowest amount of acid detergent fiber and neutral detergents fiber for bean cultivars.conclusion: considering the result, all investigating forage legumes have the potential to produce forage depending on the region. however, hairy vetch produced the highest fresh and dry forage yield among the studied crops.