ارزیابی عملکرد کمّی و کیفی خرفه (portulaca oleracea l.) تحت تاثیر ورمی‌ کمپوست، کودهای شمیایی و نانو در شرایط اقلیمی مختلف

اهداف: با توجه به اهمیت خرفه به عنوان یک گیاه مستعد پرورش در مناطق خشک و نیمه خشک این مطالعه با هدف ارزیابی جنبه تولیدی کشت خرفه تحت مدیریت سطوح مختلف ورمی‏کمپوست ودر شرایط استفاده از کود شمیایی و نانو در دو شهرستان گرگان و زاهدان اجرا شد. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. کاربرد کود شمیایی و نانو در شش سطح شامل شاهد یا عدم کاربرد کود، نانوذره نیتروژن، فسفر و پتاسیم (به ترتیب با نسبت‏های 3 ، 2 و 2 در هزار) و مصرف کود شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم (به ترتیب 200، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار)، به عنوان عامل اول و چهار سطح مختلف ورمی کمپوست شامل شاهد یا عدم مصرف ورمی‏کمپوست، 5، 10، و 15 تن در هکتار به عنوان عامل دوم بود. یافته ها: در هر دو منطقه تولید خرفه، تاثیر تمامی تیمارهای کودی و ورمی‏کومپوست بر روی عملکرد بذر خرفه معنی‏دار بود با این وجود، میزان عملکرد بذر خرفه در منطقه گرگان نسبت به منطقه زاهدان حدود 36.96 درصد بیشتر بود. بیشترین مقدار عملکرد در هر دو منطقه گرگان و زاهدان از تیمار کاربرد نانو ذره نیتروژن همراه با مصرف 15 تن در هکتار ورمی‏کمپوست به دست آمد. کمترین شاخص برداشت بذر از تیمار بدون کاربرد کود و مصرف 15 تن ورمی‏کمپوست به صورت تنها، حاصل شد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که منطقه گرگان برای تولید خرفه مساعدتر از زاهدان بود.  بیشترین عملکرد بذر و روغن با کاربرد نانو ذره نیتروژن همراه با مصرف 15 تن در هکتار ورمی کمپوست حاصل شد.

evaluation of quantitative and qualitative yield of purslane (portulaca oleracea l.) cultivation under the influence of vermicompost, chemical fertilizers and nanofertilizers in different climatic conditions

background and objective: due to the importance of portulaca oleracea as a plant susceptible to cultivation in arid and semiarid regions, this study was conducted to evaluate the productive aspect of portulaca oleracea cultivation under the management of different levels of vermicompost and chemical and nano fertilizers in gorgan and zahedan. materials and methods: this study was carried out as a factorial experiment based on randomized complete block design with four replications. application of chemical and nano fertilizers at six levels including control or nonapplication of fertilizers, nanoparticles of nitrogen, phosphorus and potassium (in ratios of 3, 2 and 2 g.l1, respectively) and application of chemical fertilizers of nitrogen, phosphorus and potassium (200, respectively). 100 and 150 kg.ha1) as the first factor and four different levels of vermicompost including control or nonuse of vermicompost, 5, 10, and 15 tons per hectare as the second factor. results: in both production areas of portulaca oleracea, all fertilizer and vermicompost treatments had a significant effect on portulaca oleracea grain yield. however, the rate of portulaca oleracea grain yield in gorgan region was about 36.96% higher than zahedan region. the highest yield in both gorgan and zahedan regions was obtained from the application of nitrogen nanoparticles along with the application of 15 tons per hectare of vermicompost. the lowest index of grain harvest was obtained from treatment without application of fertilizer and consumption of 15 tons of vermicompost alone. conclusion: in general, the results of this study showed that gorgan region was more favorable for production of portulaca oleracea than zahedan. the highest seed and oil yield was obtained by applying nitrogen nanoparticles with consumption of 15 tons per hectare of vermicompost.