تاثیر کود‌های بیولوژیک و ورمی‌ کمپوست بر خصوصیات مورفولوژیکی گاو زبان ایرانی (echium amoenum)

هدف: این آزمایش با هدف بررسی تاثیر مصرف کود‌های بیولوژیک و ورمی‌کمپوست برصفات مورفولوژیک وعملکرد گیاه گاو زبان ایرانی اجرا شده‌است.مواد و روش‌ها:آزمایش در سال‌ زراعی 97-1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (rcbd) با سه تکرار اجرا شد. دو فاکتور a. کود بیولوژیک در سه سطح a1- شاهد (بدون مصرف کود)، a2- کود هربان، a3- کود پروبیوتیک حاوی bacillus subtilis utb 96، و b. ورمی‌کمپوست در سه سطح، b1- شاهد (بدون مصرف کود)، b2- مصرف 150 گرم (15 درصد) و b3- مصرف 300 گرم (30 درصد) ورمی‌کمپوست به ازای هر کیلوگرم خاک بررسی شدند. صفات مورفولوژیک اندازه‌گیری شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین سطوح کودهای بیولوژیک و ورمی‌کمپوست از نظر بیش‌تر صفات در سطوح پنج درصد (p≤05.0) تفاوت معنی‌داری وجود دارد. در تیمار ورمی‌ کمپوست 150 گرم‌بر‌کیلوگرم (15 درصد) مقادیر به‌دست آمده از اندازه‌گیری صفاتی مانند وزن خشک (11.12گرم) و طول ریشه (31.72 سانتی‌متر)، وزن خشک (6.12 گرم) و طول بلندترین ساقه (30.33 سانتی‌متر)، همچنین صفات تعداد گل‌های تازه روی بوته (19 عدد) و وزن خشک گل (446 میلی‌گرم) نسبت به تیمار بدون مصرف ورمی‌کمپوست افزایش داشتند. نتیجه‌گیری: به‌منظور توسعه سیستم کشاورزی پایدار تولید و برای افزایش و بهبود صفات مورفولوژیک گیاه دارویی گاو زبان ایرانی، حفظ تعادل مواد مغذی، مصرف کود‌های آلی ارگانیک ورمی‌کمپوست تا مقدار 15 درصد، کود بیولوژیکی طبیعی و حاوی باکتری‌های رایزوسفری محرک رشد و پروبیوتیک توصیه می‌شود.

the effect of biological fertilizers and vermicompost on the morphological characteristics of iranian echium (echium amoenum)

aims: in this study, the effect of biological fertilizers and vermicompost on the yield of some morphological characteristics of echium amoenum was studied.materials and methods: the present study was conducted in the open field in 20172018 as a factorial based on a randomized complete block design (rcbd) with three replications. two factors a: biological fertilizer at three levels, a1control (without fertilizer application), a2 herban fertilizer a3 probiotic fertilizer containing bacillus subtilis utb 96, and b: vermicompost at three levels, b1control (without fertilizer application), b2 application of 150 g (15%), and b3 application of 300 g (30%) of vermicompost per kg of soil were investigated. morphological traits were measured.results: the results showed that there was a significant difference between the levels of biological fertilizers and vermicompost in terms of most traits at the levels of 5% (p≤0.05). in vermicompost treatment 150 g/kg (15%) the values obtained from the measurement of traits such as dry weight (11.12 g) and root length (31.72 cm), dry weight (6.12 g) and the length of the tallest stem (30.33 cm), as well as the number of fresh flowers per plant (19) and flower dry weight (446 mg) increased compared to the treatment without vermicompost.conclusion: in order to develop a sustainable agricultural production system and to increase and improve the morphological traits of iranian echium amoenum medicinal plant, maintain nutrient balance, use organic organic fertilizers of vermicompost up to 15%, natural biological fertilizer containing growthpromoting rhizosphere bacteria and probiotics are recommended.