ارزیابی شاخص‌های پایداری کشاورزی تحت سناریوهای اقلیمی و مدیریت منابع آب در حوضه آبریز آجی‌چای

اهداف: این مطالعه به بررسی وضعیت پایداری حوضه در حالت پایه و تغییر اقلیم پرداخته و سپس اثرات سناریوهای مدیریت منابع آب از جمله کاهش سهم آب بخش کشاورزی، افزایش راندمان آبیاری و افزایش قیمت آب آبیاری بر شاخص‌های پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. مواد و روش‌ها: از یک مدل هیدرواقتصادی برای ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر متغیرهای هیدرولوژیکی و اقتصادی استفاده شد. مدل‌سازی رفتار هیدرولوژیک حوضه با استفاده از weap-mabia و رفتار اقتصادی کشاورزان با استفاده از الگوی برنامه‌ریزی درجه دوم توام با ریسک صورت گرفت. برای شبیه‌سازی تغییر اقلیم از مدل ریزمقیاسسازی laerwg تحت سناریوهای انتشار a2، b1 و a1b طی دوره 2050-2020 استفاده شد. شاخص پایداری با استفاده از معیارهای عملکرد اطمینان‌پذیری، برگشت‌پذیری و آسیب‌پذیری و همچنین شاخص کمبود آب آبیاری مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: بررسی شاخص‌های پایداری در وضعیت فعلی حاکی از ناپایداری منابع آبی بوده و در اثر تغییر اقلیم شرایط وخیم‌تری را تجربه خواهد کرد، به طوری که از 0.86 در حالت پایه به 0.72 تحت سناریوی انتشار a2 می‌رسد. با اعمال سناریوهای مدیریتی، میزان شاخص‌های پایداری نسبت به تغییر اقلیم بهبود یافته و بیشترین افزایش مربوط به سناریوی افزایش راندمان آبیاری می‌باشد. در این سناریو میانگین شاخص پایداری کشاورزی نسبت به تغییر اقلیم 11.1 درصد افزایش و شاخص کمبود آب آبیاری 26.6 درصد کاهش می‌یابد که حاکی از بهبود وضعیت پایداری منطقه است. نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی بهتر سناریو افزایش راندمان آب آبیاری، بالا بردن بازده آب کشاورزی از طریق بهره‌گیری از روش‌های مدرن و تغییر تکنولوژی آبیاری توصیه می‌گردد.

Evaluation of Agricultural Sustainability Indicators Under Climate Change and Water Resources Management Scenarios in Aji Chay Basin

Background and Objective: This study investigated the basin sustainability in the baseline and climate change status. Then the effects of water resources management scenarios such as agricultural water reducing, increasing irrigation efficiency and increasing the water price on sustainability indicators were investigated.Materials and Methods: A hydroeconomic model was used to evaluate the effects of climate change on hydrological and economic variables. Modeling of hydrologic behavior was performed by WEAPMABIA model and economic behavior using quadratic risk programming. The LARSWG downscaling model was used to simulate climate change under three future emission scenarios (A2, A1B and B1), for the period 20202050. Agricultural sustainability was evaluated using performance criteria such as reliability, resilience, vulnerability and the irrigation water deficit index.Results: Evaluation of the sustainability indicators in the current situation indicates the instability of water resource and under climate change conditions, the hydrological basin status will be more critical that it goes from 0.86 in the basin situation to 0.72 under A2 climate change scenario. Implementing water resource management scenarios improves the sustainability indicators compared to climate change and the largest increase is related to the increasing irrigation efficiency scenario. In this scenario, the average of agricultural sustainability compared to climate change increases by 11.1% and irrigation water deficit index decreases by 26.6%, which It indicates the improvement of the region sustainability. Conclusion: Due to the high effectiveness of the increasing irrigation efficiency scenario, it was recommended to increase irrigation efficiency by changing irrigation technology and using modern irrigation methods.