بررسی پایداری عملکرد دانه در لاین‌های امید‌بخش جو با استفاده از gge بای‌پلات در مناطق گرم

تجزیه اثرمتقابل ژنوتیپ × محیط در آزمایشات مقایسه عملکرد چند محیطی برای ارزیابی، انتخاب و توصیه گیاهان زراعی بسیار مهم است. هدف از این تحقیق، شناسایی لاین‌های دارای عملکرد بالا و پایدار جهت معرفی در مناطق مختلف اقلیم‌های گرم ایران بود.مواد و روش‌ها: تعداد 17 لاین امیدبخش جو (همراه با دو شاهد اکسین و wb943) در طی دو سال‌ زارعی 98-1396 در پنج ایستگاه منطقه گرم کشور شامل ایستگاه‌های اهواز، داراب، زابل، گنبد و مغان در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مکان، ژنوتیپ و اثر‌های متقابل ژنوتیپ × مکان، ژنوتیپ × سال و ژنوتیپ × سال × مکان در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بودند. بررسی بای‌پلات چند ضلعی منجر به شناسایی چهار لاین برتر (g10، g17، g18 و g19)، شش لاین ضعیف وسه محیط بزرگ گردید و لاین‌های مناسب در هر محیط بزرگ نیز مشخص شد. از بین مکان‌های مورد بررسی، گنبد دارای تمایز بالایی بوده و توانست تفاوت‌های بین لاین‌ها را به‌خوبی نشان دهد و مغان کمترین مقدار تمایز را نشان داد. گنبد بیشترین مقدار وراثت‌پذیری عمومی عملکرد دانه (0.780) و مغان کمترین مقدار وراثت‌پذیری عمومی عملکرد دانه (0.018) را نشان دادند. نتیجه‌گیری: مقایسه لاین‌های مورد بررسی با ژنوتیپ ایده‌آل نشان داد که لاین‌های شماره‌ی g18، g10، g19 و g17 نزدیک‌ترین لاین‌ها به ژنوتیپ ایده‌آل با عملکرد بالا و پایداری نسبی عملکرد دانه بودند و در نهایت این چهار لاین بهعنوان لاین‌های برتر برای بررسی‌های تکمیلی انتخاب شدند.

Study of grain yield stability of barley promising lines in warm regions using GGE biplot

Background and Objectives: The analyses of genotype × environment interaction in multienvironment yield trials are very important for evaluation, selection and recommendation of crop varieties. The purpose of this study was to identify high yielding and stable barley lines for introduction in different regions of warm climates of the Iran.Materials and Methods: 17 barley promising lines (with two checks Auxin and WB943) will be evaluated in two years (2017 – 2019) using RCBD with three replications in five stations of warm zone including Ahvaz, Darab, Zabol, Gonbad and Moghan.Results: The results of variance analysis showed that the effects of location, genotype and genotype × location, genotype × year and genotype × year × location interactions were significant at the 0.01 probability level. The polygonview of GGE biplot led to the identification of four superior lines (G18, G10, G19, and G17), six poor lines and three megaenvironments. Among the test locations, Gonbad had a high discriminating ability to show differences between the genotypes and Moghan showed the least of discriminating; Also, Gonbad showed the highest amount of broad sense heritability of grain yield (0.780) and Moghan showed the lowest amount of broad sense heritability of grain yield (0.018).Conclusion: Comparison of the studied lines with the ideal genotype showed that lines G18, G10, G19 and G17 were the closest lines to the ideal genotype with high yield and relative yield stability. Finally, these four lines were selected as the top lines for additional studies.