بررسی رشد، عملکرد و اسانس گیاه دارویی گشنیز (coriandrum sativum l.) تحت تیمارهای میکوریزا، ورمی کمپوست و کود شیمیایی

اهداف: پژوهش حاضر به منظور مطالعه اثر کودهای بیولوژیک میکوریزا و ورمی کمپوست بر روی عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز(coriandrum sativum l.) اجرا گردید. مواد و روش‌ها: آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تیمار در 4 تکرار در سال 13941395در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه چمران اهواز به اجرا درآمد. تیمارها شامل قارچ میکوریزا (مخلوط سه گونه glomus mosseae, g.intraradices, g.etunicatum)، ورمی کمپوست، کود شیمیایی(npk) و شاهد بود. پس از رسیدن 50 درصد میوه‌ها، صفات تعداد چتر در بوته، تعداد بذر در هر چتر، وزن بذور هر چتر و عملکرد بذر اندازه‌گیری شد. میزان فسفر و درصد همزیستی ریشه‌ها با قارچ میکوریزا به ترتیب به روش رنگ‌سنجی و رنگ‌آمیزی ریشه‌ها صورت گرفت. اسانس گیاهان نیز با استفاده از روش تقطیر با آب استخراج گردید.یافته‌ها: نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد بیشترین تعداد چتر در بوته (31.05)، عملکرد بذر (673.24 گرم در متر مربع)، درصد همزیستی میکوریزایی (60.25 درصد)، میزان فسفر برگ (1.63 درصد) و میزان اسانس بذر (0.44 درصد) در گیاهان تلقیح شده با میکوریزا حاصل شد. همچنین، بیشترین ارتفاع بوته و تعداد بذر هر چتر در دو تیمار کود شیمیایی و قارچ میکوریزا بدست آمد. گیاهان شاهد دارای کمترین میزان از صفات فوق بودند. در بین ترکیبات شناسایی شده در اسانس گیاه گشنیز نیز لینالول فراوان‌ترین ترکیب موجود در اسانس در همه تیمارهای مورد بررسی بود.نتیجه‌گیری: به طور کلی، با توجه به یافته‌های این پژوهش، کاربرد قارچ میکوریزا می‌تواند در افزایش عملکرد، اجزای عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی گشنیز موثر باشد.

Evaluation of Growth, Yield and Essential Oil of Coriander (Coriandrum sativum L.) Under Mycorrhiza, Vermicompost and Chemical Fertilizer Treatments

Background and Objective: The present study was conducted to study the effect of mycorrhiza and vermicompost biological fertilizers on the quantitative and qualitative yield of coriander (Coriandrum sativum L.).Materials and Methods: An experiment based on randomized complete block design (RCBD) with four treatment and four replications was conducted at the Shahid Chamran University of Ahvaz farm in 20152016. The treatments were included mycorrhiza fungi (combination of Glomus mosseae, G.intraradices, G.etunicatum), vermicompost, chemical fertilizer and control. After ripening 50% of fruits, the number of umbels per plant, number of seed per umbel, seed weight per umbel and seed yield were measured. Phosphorus content and percentage of root symbiosis with mycorrhiza were measured by colorimetric and root staining methods, respectively. The essential oil of plants was extracted by water distillation method. Result: The results of mean comparison of data showed that the highest of number of umbels per plant (31.05), seed yield (673.24 g.m2), percentage of mycorrhizal symbiosis (60.25%), phosphorus content of leaf (1.63 %) and essential oil content (0.44 %) were obtained in plants inoculated with mycorrhiza. Also, highest of plant height and number of seed per umbel were observed in chemical fertilizer and mycorrhiza treatments. The control plants had the least of the above traits. Among the components identified in coriander essential oil, Linalool was the most abundant component of essential oil in all treatments. Conclusion: Overall, according to the results, the application of mycorrhizal fungi can be effective in increasing yield, yield components and essential oil of coriander.