اثر روش خاک‌ورزی و بقایای گندم بر بهره‌وری فیزیکی آب مصرفی و عملکرد ذرت دانه-ای در شهرستان دزفول

هدف از این پژوهش بررسی روش‎های خاک‏ورزی و مدیریت بقایای گندم بر شاخص‏های ضریب سرعت سبز شدن، میزان بهره‌وری فیزیکی مصرف آب و عملکرد ذرت دانه‏ای در شهرستان دزفول استان خوزستان بود.مواد و روش‌هادر اجرای آزمایش از طرح آزمایش کرت‌های خرد شده نواری در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. تیمارها روش‌های خاک‌ورزی در سه سطح (خاک‌ورزی، کم خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی) به عنوان فاکتور اصلی و مدیریت بقایای گندم (رقم چمران) در دو سطح (حفظ بقایا به صورت ایستاده و حذف تمام بقایای گیاهی از سطح خاک) به عنوان فاکتور فرعی بود.یافته‌هانتایج این پژوهش نشان داد که خاک‏ورزی مرسوم در شرایط عدم وجود بقایای گندم و بی‏خاک‏ورزی در شرایط وجود بقایای گندم به ترتیب با 3.73 و 1.96 درصد، بیشترین و کمترین ضریب سرعت سبز شدن را نشان دادند. خاک‏ورزی مرسوم در شرایط عدم وجود بقایا با میانگین 10230 و بی‏خاک‏ورزی در شرایط وجود بقایا با میانگین 6341 مترمکعب در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین میزان مصرف آب در هکتار به خود اختصاص دادند (p≤0.01). بیشترین عملکرد دانه ذرت (7647.64 کیلوگرم در هکتار) در سامانه‌ی کم‌خاک‌ورزی و حفظ بقایا حاصل شد که نسبت به سامانه‌ی بی‌خاک‌ورزی منجر به افزایش 34 درصدی عملکرد محصول شد.نتیجه‌گیریاستفاده از سیستم‏های خاک‏ورزی حفاظتی همراه با حفظ بقایا در سطح خاک، افزایش ذخیره رطوبت، کاهش مصرف آب آبیاری، افزایش ماده آلی و حاصلخیزی خاک و صرفه‌جویی در نیروی کارگری و زمان صرف شده جهت عملیات خاک‏ورزی می‏تواند الگوی مناسبی برای کاشت ذرت دانه‏ای باشد.

Effect of tillage method and wheat residues on physical productivity of water and corn yield in Dezful city

Background objective Nowadays demand for producing agricultural products has been increasing. So to investigate the effect of tillage and planting pattern using crop residue for corn forage a research was carried out in the research field of in the Dezful city of Khuzestan province. Methods Materials A split strip plot design was applied using 3 replications based on randomized complete block design. Treatments tillage methods at three levels (tillage, minimum tillage and notillage) was as the main factor and management of wheat residues (Chamran cultivar) at two levels (maintaining residues standing and removing all crop residues from the soil surface) was as a secondary factor.Results The results were shown that conventional tillage under no residue and notillage under residue condition product the most and the least emergence rate of 3.73 and 1.96 respectively. Also conventional tillage under no residue used 10230 m3/ha compared to notillage covered by residue 6341 m3/ha (p≤0.01).Notillage with an average of 2.74 and conventional tillage with 2.19 kg/m3 showed the highest and lowest physical efficiency of water consumption, respectively (p≤0.01).ConclusionThe use and development of conservation cultivation systems (especially minimum tillage) in corn can help maintain conservation of production resources such as water, soil and the environment. The use of conservation tillage systems along with the preservation of residues at the soil surface, increasing moisture storage, reducing irrigation water consumption, increasing soil organic matter and fertility and saving labor and time spent on tillage operations can be a model suitable for planting corn.