تاثیر باکتری‌های حل‌کننده پتاسیم بر خصوصیات کمّی و آنزیمی کلزا در خاک شور

اهداف: بررسی تاثیر باکتری‌های حل‌کننده پتاسیم بر ویژگی‌های کمّی و آنزیمی کلزا (brassica napus l.) رقم هایولا 50 در خاک شور از اهداف این پژوهش بود. مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در خاک شور منطقه گهرباران میاندورود در سال زراعی98-1397 انجام گردید. تیمارهای مورد مطالعه شامل کود شیمیایی سولفات پتاسیم در هفت سطح شاهد، 25، 50، 75، 100، 125 و 150 کیلوگرم در هکتار به عنوان کرت اصلی و جدایه‌های باکتری در پنج سطح شاهد (بدون استفاده از باکتری)، باکتری pantoea agglomerans، باکتری rahnella aquatilis، ترکیب همزمان دو باکتری pantoea agglomerans و rahnella aquatilis و کود زیستی تجاری حل‌کننده پتاسیم بارور 2 (شامل باکتری‌هایpseudomonas koreensis  وpseudomonas vancouverensis) به عنوان کرت فرعی بودند. در پایان فصل زراعی، صفاتی نظیر عملکرد دانه، بیولوژیک و روغن دانه، میزان جذب عنصر سدیم و پتاسیم در اندام‌های هوایی و دانه کلزا و میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان نظیر کاتالاز، گلوتامین پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس حاکی از تاثیر معنی‌دار سطوح مختلف کود و تلقیح بر صفات عملکرد دانه، روغن،  سوپراکسیداز دیسموتاز (sod) و سدیم ساقه بود. علاوه بر این، اثرات متقابل برای صفات عملکرد دانه و روغن دانه، آنزیم sod و سدیم ساقه معنی‌دار بود. ترکیب همزمان دو باکتری p. agglomerans و r. aquatilis به عنوان بهترین تیمار، موجب افزایش معنی‌دار صفات عملکرد دانه، بیولوژیک و روغن دانه، پتاسیم و سدیم دانه و ساقه و کاهش معنی‌دار آنزیم‌های cat، gpx و sod نسبت به تیمار شاهد شد. طبق نتایج تجزیه رگرسیون، بیشترین مقدار عملکرد بیولوژیک و دانه در تیمار تلقیح ترکیبی دو باکتری مشاهده گردید که به ترتیب باعث افزایش 39 و 06/51 درصدی این صفات نسبت به تیمار شاهد شد. علاوه بر این، بالاترین عملکرد روغن (9/73 درصد بیشتر در مقایسه با تیمار شاهد) نیز با کاربرد همزمان دو باکتری به همراه مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود پتاسیم مشاهده گردید. نتیجه‌گیری: به طور کلی با کاربرد همزمان دو باکتری p. agglomerans و r. aquatilis امکان افزایش عملکرد دانه و روغن و بهبود شرایط رشدی کلزا در شرایط خاک شور وجود داشته که از آن می‌توان در زراعت پایدار کلزا استفاده نمود.

Effect of potassium solubilizing bacteria on quantitative and enzymatic characteristics of canola in saline soil

Background and Objective: This study aimed to investigate the effect of potassium solubilizing bacteria on quantitative and enzymatic characteristics of canola (Brassica napus L.) cultivar ‘Hayola 50’ under saline soil. Materials and Methods: The experiment was carried out based on a splitplot arrangement in a randomized complete block design with three replications. The studied treatments were included potassium sulfate fertilizer at seven levels control, 25, 50, 75, 100, 125 and 150 kg.ha1 PSF as the main plot and the bacterial inoculations at five levels (control or nonbacterial inoculation, Pantoea agglomerans, Rahnella aquatilis, a combination of two bacteria Pantoea agglomerans and Rahnella aquatilis and a commercial potassium biofertilizer (containing Pseudomonas koreensis and Pseudomonas vancouverensis) as the subplots. At the end of the growing season, traits such as grain yield, biological yield, grain oil yield, the amount of sodium and potassium uptake in the canola shoot and grain and the activity of antioxidant enzymes such as catalase, peroxidase and superoxide dismutase were measured. Results: The results indicated that most of the studied traits were affected by PSF and inoculation methods. Moreover, the interaction effects were statistically significant on grain yield, oil yield, SOD enzyme activity and sodium uptake in the stem. The coinoculation with P. agglomerans and R. aquatilis as the best treatment caused a significant increase in the yield of grain, biological and oil, potassium and sodium uptake in grain and stem by 46.0, 33.9, 71.2, 21.0, 21.1, 16.1 and 18.9%, respectively, and also a significant decrease was observed in CAT, GPX and SOD enzymes activity by 26.7, 28.3 and 25.3%, respectively, compared to the control. According to the results of regression analysis, the highest biological yield was found when the coinoculation with P. agglomerans and R. aquatilis was applied which was 39.0% higher than those obtained in the control condition. The maximum rate of increase in grain yield (8.38 kg) per kg increase in PSF belonged to the coinoculation treatment which caused 51.06% higher grain yield in comparison with the control condition (3920 kg.ha1). Besides, the highest oil grain yield was obtained when the coinoculation treatment was used along with 100 kg.ha1 PSF (73.9% more than the control condition). Conclusion: In general, a combination inoculation of these bacteria could increase the yield of grain and oil and also improve canola growth under saline soil conditions which can be considered as an appropriate method for reaching sustainable rapeseed cultivation.