تاثیر اسید هیومیک و گلایسین بتائین بر عملکرد دانه و برخی صفات زراعی گندم (triticum aestivum l.) در شرایط دیم

اهداف: بررسی تاثیر اسید هیومیک و گلایسین‌بتائین بر عملکرد دانه و برخی صفات زراعی گندم دیم، از اهداف مهم این پژوهش بودند.مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (98-1396) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم آذربایجان‌غربی اجرا شد. عامل اصلی شامل ارقام باران و آذر2، عامل فرعی اول اسید هیومیک در دو سطح پیش‌تیمار با محلول پنج درصد اسید هیومیک و عدم پیش‌تیمار و عامل فرعی دوم گلایسین‌بتایین در دو سطح محلول 100 میلی‌مولار و شاهد در مراحل اولین گره ساقه و نمو آبستنی بودند. یافته‌ها: نتایج نشانگر تفاوت معنی‌دار بین دو رقم باران و آذر2 ازنظر غلظت فسفر دانه بوده و مقدار آن در رقم باران 35/5 درصد بیشتر از رقم آذر2 بود. اسید هیومیک بطور معنی‌داری صفات وزن هزار دانه (94/2 درصد)، عملکرد دانه (76/5 درصد) و غلظت فسفر دانه (64/2 درصد) را افزایش داد. محلول‌پاشی گلایسین‌بتائین باعث افزایش صفات وزن هزار دانه (83/3 درصد)، تعداد دانه در سنبله (28/5 درصد)، تعداد سنبله در مترمربع (03/13 درصد)، عملکرد دانه (49/8 درصد) و محتوی پروتئین دانه (54/4 درصد) شد. در رقم باران، برهم‌کنش اسید هیومیک و گلایسین‌بتائین تاثیری بر شاخص‌ برداشت نداشتند ولی، در رقم آذر2 گلایسین‌بتائین بدون اسید هیومیک شاخص برداشت را 91/6 درصد افزایش داد. نتیجه‌گیری: بطورکلی، چنین نتیجه‌گیری می‌شود که کاربرد پیش‌تیمار اسید هیومیک و محلول‌پاشی گلایسین‌بتائین، باعث افزایش عملکرد و پروتئین دانه گندم دیم شده و به‌عنوان یک روش موثر برای بهبود تولید گندم دیم می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

Grain Yield and Some Agronomic Traits of Wheat (Triticum aestivum L.) Influenced by Glycinebetaine and Humic Acid Application under dryland farming condition

Background and Objective: Evaluation of humic acid (HA) and glycinebetaine (GB) effects on grain yield and some agronomic traits of wheat (Triticum aestivum L.) under dryland farming condition were objectives of this study.Materials and Methods: A field study was carried out as split factorial arrangement based on randomized complete block design with three replications during 201719 in Dryland Agriculture Research Station of West Azerbaijan province. The main plot included Baran and Azar2 cultivars, the first sub plot was seed treatment with and without 5% HA solution and the second sub plot was foliar application with 100 mM GB and control at the first stem node and pregnancy development stages. Results: The results showed a significant difference between Baran and Azar2 cultivars in terms of grain phosphorus concentration and its amount in Baran cultivar was 5.35% higher than Azar2 cultivar. HA significantly increased 1000grain weight (2.94%), grain yield (5.76%) and grain phosphorus concentration (2.64%) traits. GB foliar application increased traits of 1000grain weight (3.83%), number of grains spike1 (5.28%), number of spikes m2 (13.03%), grain yield (8.49%) and grain protein content (4.54%). In Baran cultivar, the interaction of HA and GB had no effect on harvest index, but in Azar2 cultivar, GB without HA increased the harvest index by 6.91%.Conclusion: It is generally concluded that HA seed treatment and GB foliar application increases grain yield and protein content of rainfed wheat and can be applied as an effective method to improve Wheat production in dryland farming conditions.