اثرات سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد کمّی و کیفی علوفه در کشت مخلوط ذرت علوفه‌ای (zea mays l.) با یونجه حلزونی (medicago scutellata) در رقابت با علف‌های هرز

اهداف: در راستای اهمیت کشت مخلوط گیاهان تیره بقولات با غلات، آزمایش حاضر جهت بررسی عملکرد علوفه در کشت مخلوط ذرت علوفه‌ای (zea mays. l) با یونجه حلزونی (medicago scutellata) در شرایط اراک انجام گرفت.مواد و روش‌ها: این آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، طی دوسال اجرا شد. آبیاری به‌عنوان کرت اصلی در سطوح50، 75 و 100 درصد نیاز آبی ذرت و الگوهای کشت مخلوط ذرت و یونجه ‌به‌‌عنوان کرت فرعی به‌صورت کشت خالص ذرت با وجین و بدون وجین علف‌های‌هرز، کشت 100 درصد ذرت توام با حالت های 50، 75 و 100 درصد یونجه‌ بدون وجین علف‌های‌هرز، کشت خالص یونجه‌ با وجین و بدون وجین علف‌های هرز در نظر گرفته شد.یافته‌ها: بر اساس نتایج بیشترین وزن علوفه تر و خشک (به‌ترتیب 67 و 14.94 تن در هکتار) در کشت 100 ذرت+100 یونجه‌ در تیمار 100 درصد نیاز آبی و در سال اول حاصل شد که علاوه بر استفاده موثر از زمین (نسبت برابری 1.45)، افزایش 5.83 و 5.02 درصدی علوفه تر و خشک را در پی داشت. در بخش کیفی با کاهش سهم یونجه، میزان پروتئین 10.91 درصد کاهش و میزان الیاف خام 29.63 درصد افزایش یافت. بیشترین مقدار الیاف قابل حل در محلول‌های اسیدی و خنثی (به‌ترتیب 46.46 و 69.78 درصد) در تیمار ذرت با وجین؛ بیشترین میزان خاکستر خام (11.72 درصد) در تیمار ذرت خالص بدون وجین و حداکثر ماده قابل هضم (36.63 درصد) در یونجه خالص بدون وجین،100 درصد نیاز آبی و سال دوم ثبت گردید. در کشت خالص ذرت با وجین و تیمارهای 75 و 100 درصد نیاز آبی، علوفه تر نسبت به تیمار 50 درصد نیاز آبی به‌ترتیب 1.62 و 2.55 برابر افزایش یافت. این میزان افزایش برای کشت خالص یونجه با وجین به‌ترتیب 1.82 و 2.76 بود.نتیجه‌گیری: به طور کلی و بر اساس نتایج این پژوهش کشت مخلوط ذرت (نیاز آبی بالا) با یونجه یکساله (نیاز آبی کم)، بهبود کمیّت و کیفیّت علوفه، بهینه‌سازی مصرف آب و کنترل علف‌های هرز را در پی دارد.

effects of different irrigation levels on the qualitative and quantitative performance of forage in the intercropping of corn (zea mays) with snail medic (medicago scutellata) under competition with weeds

abstractbackgroubd objective: due to the importance of a legumecereal intercropping system, and in order to the investigate of forage yield in intercropping of maize (zea mays. l) and snail medic (medicago scutellata) an experiment counducted in arak conditions. material methods: in this study, treatments were three different irrigation levels, including 50%, 75%, and 100% water requirement of maize as the main plot, cropping patterns of maize and snail medic including solecropping maize with and without hoeing, the cropping pattern of 100% maize with 50, 75 and 100% snail medic without hoeing, solecropping snail medic with and without hoeing as the subplot. the experiments conducted in splitplots design based on randomized complete blocks with three replications in two years. results: the results showed that the highest wet and dry forage weights in the treatment with 100% water requirement and the cropping pattern of 100% maize with 100% snail medic were obtained in the first year of the experiments (67 and 14.94 tons per hectare). in addition to the effective application of land (land equivalent ratio = 1.45), wet and dry forage weights increased by 5.83% and 5.02%, respectively. the analysis of forage quality showed that with decreasing portion of the snail medic, the percentage of protein and fiber increased by 10.91% and 29.63%, respectively. the highest percentage of acid detergent fiber and neutral detergent fiber in the treatment of maize with hoeing (46.46% and 69.7%, respectively), the highest percentage of crude ash in the treatment of maize sole cropping without hoeing (11.72%) and the highest percentage of digestible matter in snail medic sole cropping without hoeing (36.63) were recorded in the treatment with 100% water requirement in the second year of the experiments. also, in treatments with 75% and 100% water requirement in maize sole cropping with hoeing, wet forage weight were respectively 1.62 and 2.55 times the treatment with 50% water requirement of maize sole cropping with hoeing. this increase for snail medic sole cropping with hoeing was 1.82 and 2.76, respectively. conclusion: according to the results, using of the crop with low water requirement like snail medic in intercropping system increase the quality and quantity of forage and the optimization of water consumption, and it will also control the weeds.