اثر غلظت‌های مختلف محرک رشدی کیتوپلاس بر خصوصیات موفولوژیکی و اسانس در گیاه نعناع فلفلی تحت تنش کم آبیاری

اهداف: به منظور ارزیابی تاثیر محرک رشد کیتوپلاس تحت شرایط تنش کم آبیاری، بر عملکرد و خصوصیات مورفولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی، آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد.مواد و روش ها: تیمارها شامل 3 سطح آبیاری (آبیاری در فواصل آبیاری 7، 14 و 21 روز) و سه غلطت تیمارهای کیتوپلاس (صفر، 5 و10میلی لیتردرلیتر) بود. در طول اجرای آزمایش، محلول پاشی در سه مرحله با فاصله زمانی 15 روز یک بار انجام شد و یک هفته بعد از آخرین محلول پاشی، صفاتی مانند شاخص کلروفیل، قطر ساقه اصلی، مقاومت روزنه ای، عملکرد اقتصادی و عملکرد بیولوژیک گیاه، میزان اسانس و ترکیبات اسانس برای هر نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: نتایج آزمایش نشان داد که اثرات متقابل تنش کم آبیاری و تیمار محرک رشدی کیتوپلاس بر صفات فیزیولوژِیکی و مورفولوژیکی مورد مطالعه در پژوهش معنی داری بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین صفات نشان داد که بیشترین مقدار و درصد اسانس در گیاهان تحت تیمار  ml.l^-1 10 کیتوپلاس مشاهده شد که این میزان به ترتیب برابر با 1.01 میلی گرم در 30 گرم نمونه خشک و 3.38 % بود. از طرف دیگر با افزایش تنش آبیاری، طول خوشه گل، وزن خشک بوته، کلروفیل کل و هدایت روزنه ای در گیاهان به طور معنی داری کاهش یافت. تیمار با کیتوپلاس در غلظت ml.l^-1 10 تحت شرایط آبیاری درهر 14 روز یک بار سبب افزایش میزان  شاخص کلروفیل، وزن تر و  خشک، تعداد گره و میانگره شد. نتیجه گیری: در بررسی میزان منتول و استرهای منتول در گیاهان تیمارشده و قرار گرفته تحت تنش آبیاری بیشترین میزان منتول (25.31 درصد) در گیاهان تحت تاثیر محرک رشدی کیتوپلاس (درغلظت 5 میلی لیتر) تحت شرایط آبیاری بعد از هر 7 روز مشاهده شد.

effect of different concentrations of kitoplas growth stimulator on morphological characteristics and essential oil in peppermint plant underlow irrigation stress

abstractbackground and objective: in order to evaluate the effect of kitoplas growth stimulus under conditions of low irrigation stress on yield, morphological characteristics, and essential oil content of peppermint herb, a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications. materials and methods: treatments included three levels of irrigation (intervals of 7, 14, and 21 days) and kitoplas (0, 5, and 10 milliliters per liter).during the experiment, the spray was performed in three steps with a time interval of 15 days. one week after the last spraying, traits such as chlorophyll index, main stem diameter, stomatal resistance, the biological and economic yield of the plant, essential oil content, and percent were evaluated for each sample. results: the results of the experiment showed that the interaction of water stress and growth stimulation treatment of kitoplas on the physiological and morphological traits studied in the present study had a significant effect. the results of traits mean comparison showed that the highest amount and percentage of essential oil was observed in plants treated with 10 ml.l1 of kitoplas, which was 1.01 mg per 30 g of samples and 3.38%, respectively. on the other hand, with increasing water stress, flower spike length, plant dry weight, total chlorophyll, and stomatal conduction decreased significantly. treatment with a 10 ml.l1 kitoplas growth stimulus under the terms of irrigation every 14 days, increased total chlorophyll index, fresh and dry weight, the number of nodes, and internodes. conclusion: in the study of menthol and menthol esters in treated and irrigated plants, the highest amount of menthol (25.31%) was observed in plants under the interaction of kitoplas growth stimulus ether (5 ml) under irrigation conditions, it was observed after every 7 days.