عوامل موثر بر بکارگیری سیستم های نوین آبیاری در توسعه کشاورزی پایدار (مطالعه موردی: شهرستان بستان آباد، استان آذربایجان شرقی)

چکیده  اهداف: هدف تحقیق، شناسایی عوامل موثر بر بکارگیری سیستم های نوین آبیاری در توسعه کشاورزی پایدار در روستاهای شهرستان بستان آباد بود.   مواد و روشها: جامعه آماری تحقیق 19688 کشاورز صاحب زمین زراعی آبی در43 روستای شهرستان بستان آباد بودند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 227 نفر محاسبه و با روش نمونه گیری مرحله ای انتخاب شدند. داده های تحقیق توسط پرسشنامه جمع آوری شد که ضریب پایائی آن در حد 0.75 بود. برای آزمون فرض های تحقیق باتوجه به اسمی دو وجهی بودن مقیاس متغیر وابسته از مدل رگرسیون لاجیت استفاده شد.   یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد 76 درصد پاسخگویان با مشکل کمبود آب در حد زیاد و خیلی زیاد مواجه بودند. 86 درصد کشاورزان معتقد بودند که این فناوری در حد زیاد و خیلی زیاد در افزایش محصول و کاهش مصرف آب کشاورزی تاثیر دارد.  حدود 58 درصد کشاورزان مورد مطالعه آبیاری تحت فشار را پذیرفته و بکار گرفته بودند.   نتیجه گیری: تحلیل رگرسیون لاجیت نشان داد متغیرهای: نوع منبع آب، قابل مشاهده بودن اثرات فناوری، نگرش کشاورز نسبت به مشکل کمبود آب، میزان وام بانکی، نوع مالکیت منبع آب، نوع شغل، وضعیت خدمات پس از فروش، سطح مالکیت اراضی، شرکت در کلاس های ترویجی و میزان اگاهی کشاورز از ویژگی های فناوری . این متغیرها حدود 35 درصد تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین نمودند.

factors affecting the use of modern irrigation systems for sustainable agricultural development (case study: rural areas of bostan abad city of east- azerbayjan province-iran)

abstract background and obgective: the research goal was identification the factors affecting the use of modern irrigation systemsfor sustainable agricultural development in rural areas of bostan abad city.   materials and methods: the statistical population of the study was 19688 farmers on 43 villages of bostan abad city. the sample size was determined, 227 farmers by using cochran formula and were selected by sampling stage method. data collected by a questionnaire with reliability coefficient 0.75. according to the nominal scale of dependent variable, logit regression model was used to test the research hypotheses.   results: the results showed that 76% of respondents had high water scarcity problem. eightysix percent of the farmers believed that the technology would increase crop yields and reduce agricultural water use. about 58 percent of farmers accepted pressure irrigation.   conciusion: logit regression analysis showed variables: source of water, visibility of technology effects, the farmer’s attitude, the amount of the loan, water ownership, employment, services, land water, extension class and  farmer  awareness of the technology have significant impact on the adoption of technology. these variables explained about 35% of the variance changes in the dependent variable.