تبیین رفتار حفاظت از آب پرورش دهندگان خرما بر مبنای مدل هنجار برانگیختگی شوارتز در شهرستان دشتستان

پژوهش حاضر با هدف درک رفتار حفاظت از آب باغداران شهرستان دشتستان بر اساس مدل هنجار-برانگیختگی شوارتز (nam)، صورت گرفت. جامعه ی آماری این مطالعه، 1400 نفر از باغدارانی با محصول اصلی خرما بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 300 باغدار از طریق روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند و اطلاعات لازم از آن ها گردآوری شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخت بود که روایی آن را اعضای هیئت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی تایید کردند و پایایی آن از طریق انجام مطالعه ی راهنما به تایید رسید. یافته ها نشان داد پنج متغیر آگاهی از پیامدها، آگاهی از نیاز، کارآمدی نتیجه، خودکارآمدی و انتساب مسئوولیت قادر به پیش بینی بخش قابل توجهی (0.52 =r^2) از تغییرات در متغیر هنجار اخلاقی نسبت به حفاظت از آب می باشند. علاوه بر این، متغیرهای هنجار اخلاقی، احساس گناه و احساس غرور قادر به پیش بینی بخشی (0.24=r^2 ) از تغییرات در متغیر رفتار نسبت به حفاظت از آب می باشند. به طور خاص، با توجه به اهمیت رفتارهای حفاظتی باغداران در رابطه با حفاظت از منابع آب، پیشنهاد می شود از طریق افزایش سطح آگاهی و بالا بردن مسئولیت باغداران در قبال مسایل مربوط به آب، تعهد اخلاقی باغداران را در جهت انجام رفتارهای حفاظتی مطلوب تقویت نمود. همچنین، ارایه ی اختیارات و تسهیلات لازم به آن ها جهت نگهداری، تعمیر و بازسازی شبکه های توزیع آب و تجهیزات آبیاری می تواند باعث ایجاد انگیزه در بین باغداران و تشویق آن ها جهت حفاظت از منابع آب شود.

Explaining the Water Conservation Behavior of Date Palm Growers based on Schwartz NormActivation Model in the Dashtestan County

The aim of this research is to understand water conservation behavior of orchardmen based on Schwartz normactivation model (NAM). Size of statistical population has been 1400 orchardmen, which date as their main crop, that 300 orchardmen was chosen with Krejci and Morgan sampling Table and their necessary information was collected. Questionnaire's validity was confirmed by faculty membersof agricultural education and extension group in khouzestan, Ramin University and its stability was confirmed by pilot study. Results showed 5 variables Awareness of consequences, Awareness of need, Selfefficacy, Efficacy, Ascription of responsibility can predict a substantial part (R2=0.52) of changes in Personal norm variable regarding to water conservation. Moreover, personal norms, guilty feeling and pride feeling variables can predict a part (R2=0.24) of changes in behavior variable regarding to water conservation. Therefore, it is suggested that by increasing the awareness level coupled with the responsibility of orchardmen towards water issues, their ethical commitment on performing appropriate conservation behaviors would be strengthened. Also, delegating enough authority to orchardmen as well as providing facilities for maintenance, repairing and rehabilitation of water distribution networks and irrigation equipment can motivate orchardmen and encourage them to conserve water resources.