جمع‌آوری وشناسایی جدایه‌های ریزوبیوم بومی وارزیابی همزیستی آنان با لاین‌های پیشرفته شبدر ایرانی

به منظور معرفی پتانسیل‌های ژنتیکی برتر گیاه – جدایه بومی (رقم اکولوژیکریزوبیوم بومی) در شبدر ایرانی، این تحقیقات از سال 90-1381 به اجراء درآمدند. سال 1381 با جمع‌آوری توده‌های بومی از استان لرستان شروع و طی آزمایشات انجام شده تعداد 15 لاین امیدبخش انتخاب شدند. سال 1389 تعداد 15 جدایه ریزوبیوم بومی از سطح مزارع شبدر کاری استان جمع آوری و شناسایی شدند. سال 1389 آزمایش فاکتوریل گلخانه‌ای بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 240 تیمار (15 لاین×16جدایه) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا شد. صفات شاخص همزیستی، وزن خشک ریشه و اندام های هوایی، نسبت ریشه به ساقه، ارتفاع ساقه، تعداد گرهک روی ریشه و درصد نیتروژن بافت گیاهی ارزیابی شدند. گروه بندی لاین ها و جدایه ها با استفاده از تجزیه کلاستر به روش وارد انجام شد. بر اساس نتایج حاصله اثر متقابل لاین × جدایه در مورد کلیه صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود.تجزیه تابع تشخیص گروه بندی های انجام شده رامورد تایید قرار داد.با استفاده از نتایج تجزیه کلاستر لاین شماره 13 با جدایه rtb2 به عنوان گروه و ترکیب برتر از نظر شاخص های همزیستی وصفات مورد نظر انتخاب شدند.

Collection and Identification of Native Rhizobium Strains and Assessment of their Symbiosis with Progressive Persian Clover Lines

In order to introducing efficient ecological genotype and native rhizobium strains in persian clover (Trifolium resupinatum L.) this study was conducted during 20032011. Since 2003, native persian clover populations were collected in Lorestan province, Iran, and after different studies15 promising lines were selected.Then, 15 native Rhizobium legominosarum bv. trifollii strains were collected and identified from the same area. In 2010, a greenhouse factorial experiment based on randomized complete design in three replications was conducted with 240 treatments (15 line × 16 strain) in research station of Borujerd. In this study symbiosis index, root and aboveground dry matters, root:shoot proportion, stem height, nodule number and nitrogen content of plant tissue were assessed. Grouping lines and strains was performed by cluster analysis under Ward method. Results showed that interaction of line × strain were significant (p<0.01) on all of studied traits. Canonical discriminate analysis was useful in describing the variation among genotypes and strains. Cluster analysis was successful in differentiating the varieties into similar subgroups based on the measured traits. Regarding to cluster analysis the RTB2 and line No.13 were determined as a better selection with view to studied traits.