شبکه‌ واژگانی، صفت و قیدسازی‌های فریدون توللی در چارپاره‌های رها و نافه

فریدون توللی از پیشاهنگان تحول‌خواهی در زبان و تصویر شعر فارسی معاصر است. این شاعر با رویکردی نوگرایانه به وادی شعر گام نهاد و نظرات مبتنی بر نوآوری و لزوم تحول در شعر را در دیباچه‌ دفتر شعر «رها» درج کرد؛ اما در ادامه‌ مسیر دچار فترت شد و باز به دامان غزل و قصایدی سنتی‌ در دفتر اشعار «شگرف» و «بازگشت» پناه برد. هدف پژوهش پیشِ‌رو بررسی زبان چارپاره‌های توللی از نظر شبکه‌ وژگانی، قید و صفت در دو دفتر رها و نافه است. جامعه‌ آماری انتخاب شده، اشعار دفتر «رها» و نافه» است که اشعار نخستین شاعر از 1320 تا 1340 را دربر می‌گیرد؛ چراکه آن اندک مایه جان و زبان نوآورانه در همین دو دفتر شعر وی شکل گرفته است. در این پژوهش به شیوه‌ توصیفی تحلیلی کوشش شده است شگردهای ساخت صفت و قیدسازی اشعار رها و نافه بررسی و تحلیل زبانی و آماری شود. این مطالعه نشان می‌دهد توللی در ساحت زبانی، نوآوری را سرلوحه‌ کار خود قرار داده و در زمینه‌ کاربرد قیدها و صفت‌سازی‌های نو و متعدد و متنوع کوشش کم سابقه‌ای کرده ‌است. همچنین در بحث فرم ذهنی قالب چارپاره نیز به مدد زبان و صور خیال منسجم و هم‌پیوند با مکتب رمانتیسم به‌خوبی توانسته ‌است شبکه‌های معنایی و واژگانی را در فرم ذهنی اشعارش ایجاد کند. نتیجه‌ دیگر این مطالعه نشان می‌دهد توللی در بیشتر چارپاره‌ها به‌دلیل توجه بیش‌از‌حد به نوآوری در ساخت کلمات و ترکیبات خوش‌آهنگ، فرم شعر را سطحی و کلیشه‌ای عرضه کرده ‌است.

A Constructional Analysis of Lexis in Two Poetry Books Raha and Nafeh by Fereidoon Tavalloli

Fereidoon Tavalloli is one of the pioneers of transformation in the language and imaginaries of contemporary Persian poetry. He has stepped into the world of poetry with a modernist approach. He has also expressed his ideas about innovation and the necessity of transformation, as a manifest, in the preface of his poetry books, Raha and Nafeh. The purpose of this research is to study the language of Tavalloli’s Charpares (fourpart poems) in terms of lexical network, adverbs, and adjectives in his two books Raha and Nafeh. The statistical population was the poems of these two books, including the first poems of 1941 to 1961, which are spiritually and linguistically innovative. The research method was descriptiveanalytical to examine the techniques of making adverbs and adjectives in the poems linguistically and aesthetically. This study shows that the innovation had the first place in Tavalloli’s language, and that he has made considerable efforts in the use of a new wide variety of adverbs and adjectives.  In addition, thanks to the coherent language and forms of imagination associated with romanticism school, he could create the semantic and linguistic networks very well in the mental feature of his poems. The results also show that many of Tavalloli’s Charpares have a superficial form because of paying too much attention to making new words and melodies. Suchwordsare representatives of the poet’s sad feelings. Most of the previous researches on Fereidoon Tavalloli’s poetry has concentrated on the school of romanticism in his poetry. However, the linguistic dimensions of his poetry and innovation  have been less studied. According to this research, Tavalloli’s poetic style is recognizable by the use of  many new adjectives. The number of adverbs and adjectives and their diversity have form the lexical network of Tavalloli’s romantic style. Moreover, the huge number of words of common categories such as adjectives and adverbs in Raha and Nafeh shows the poet’s careful attention to  such groups of words in his poetry.