بررسی ظرفیت‎های مناسب ساخت پویانمایی (انیمیشن) اقتباسی از حکایت سرپاتک هندی الهی‏نامه عطار

پویانمایی (انیمیشن) یکی از پرمخاطب‏ ترین ژانرهای هنر سینما در سطوح مختلف سنی، فکری و فرهنگی است که هنرمندان بزرگ و آثار درخشانی را در عرصه‌ تاریخ این هنر معرفی کرده و هرروز نیز بر روند گسترش و تنوع ارائه‌ آن افزوده می ‏شود. اقتباس از متون ادبی نیز یکی از شیوه‌های پررونق ساخت این آثار است که همسو با جریان جهانی آن، در ایران نیز با عنایت به وجود ادبیات غنی فارسی، این ظرفیت را دارد که بیشتر بدان توجه شود. با این رویکرد، آثار عرفانی و خاصه منظومه‏ های عطار یکی از بسترهای مطلوب اقتباس است. پرسش پژوهش این است که وجود و تعدد چه عناصری در حکایتی مانند «سرپاتک هندی» در الهی ‏نامه و نمونه ‏های مشابه، این نوع از آثار را برای ساخت انیمیشن اقتباسی مناسب می‏ کند. قابلیت­ های نمایشی این اثر با روش توصیفی تحلیلی بررسی می‌شود. ظرفیت‏هایی مانند داستان و درونمایه ‏ی استاندارد و قابل گسترش، انواع گره ‎افکنی و گره ‏گشایی داستانی، حضور شخصیت‏ های دوست‌داشتنی و وجود ظرفیت پرداخت بیشتر آنها با تمرکز بر توصیف و گفت ‏وگوی موجود در متن و بهره ‎مندی از نقاط بحران و اوج، کشمکش‏ های عمل‎ محور و تعلیق‏ ساز و درنهایت قابلیت خلق انواع صحنه‏ ها و موقعیت‎ های جذاب مناسب برای فضای پویانمایی. می­ توان ‎این طور نتیجه گرفت که این حکایات و نمونه‏های مشابه آن در آثار عرفانی ادبیات کلاسیک فارسی، می ‏توانند به‌مثابه چارچوب‏ های مناسبی برای ساخت انیمیشن اقتباسی به روش وفادار و برداشت آزاد در نظر گرفته شوند.

Investigating the Adaptive Animation Potentialities of the “Indian Sarpatak” Story in Attar’s Elahi Name

Animation is one of the most popular cinematic genres for people of different age, intellectual and cultural levels. Adaptation of literary texts is, also, one of the flourishing areas for making these works, which in line with its global flow, in Iran, considering the rich and great Persian literature, has the capacity to be given more attention. With this approach, mystical works, and especially Attar’s poems, are one of the desirable contexts/areas for adaptation. In the Indian Sarpatak in Elahi Name and similar examples, this type of work is suitable for making adaptive animation, providing the ground for its dramatic exploitation, emphasizing capacities such as the story, and theme, which are standard and expandable, different  kinds of storytelling techniques, the presence of lovely characters and the possibility of of expansion with a focus on description and dialogue. In addition, the text and the use of crisis points and peaks, actionoriented and suspenseful conflicts, and, finally, the ability to create different kinds of interesting scenes and situations suitable for animation space could be some potentials in this respect... Such anecdotes and similar examples in the mystical works of classical Persian literature can be considered as suitable frameworks for making adaptive animation.