مطالعه ژیوشیمیایی سنگ های منشا نفت در میدان نفتی آغاجاری بر اساس داده های راک ایول

در این مطالعه 40خرده حاصل از حفاری سازندهای پابده، گورپی،کژدمی و گدوان میدان نفتی آغاجاری مورد آنالیز راک ایول قرار گرفته است. به منظور شناسایی شرایط محیط رسوب‌گذاری سازندهای مورد مطالعه، به 4زون تقسیم شده اند که زون های a (سازند کژدمی-187) و c (سازند کژدمی-140) بیانگر شرایط احیایی تر همراه با حضور مواد آلی دریایی و زون هایd (سازند گدوان-140)وb (سازند گدوان-187) بیانگر شرایط اکسیدی تر همراه با ورود مواد آلی قاره ای به حوضه است. براساس آنالیز راک ایول سازند های پابده، گورپی، پابده و کژدمی از پتانسیل هیدروکربن-زایی متغیری برخوردار هستند. نمودار hi در مقابل oi نشان داد که نوع کروژن در این سازندها مخلوطی از ii وiii می‌باشد. میزان اثر ماتریکس سازندهای پابده، گورپی، کژدمی و گدوان، از طریق ترسیم نمودار s2در برابر tocو تعیین معادله خط رگرسیون آنها مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که مقدار قابل توجه s2 جذب شده توسط ماتریکس در سازند پابده (mg hc/gr rock96/6-98/ 4 در چاه‌های 113و 121) و گورپی (mg hc/gr rock33/4 در چاه 113) می باشد که به علت بلوغ حرارتی کم (430(tmax < و نسبت پایین گاز به نفت این سازندهاست. در سازند گدوان چاه 187مقدار s2 جذب شده توسط ماتریکسmg hc/gr rock13/0 می باشد که دارای بلوغ حرارتی نسبتاً بالایی می باشد. کمترین تاثیر ماتریکس مربوط به سازندهای کژدمی و گدوان می باشد، زیرا اکثر نمونه ها بالغ بوده، به مرحله نفت‌زایی رسیده اند و gorpبالایی را نشان می دهند. مقدار کربن آلی فعال در سازندهای پابده 64/1- 27/0(بر سنگ منشا ضعیف تا خوب)، سازند گورپی 64/0- 14/0 (سنگ منشا ضعیف تا متوسط)، کژدمی 27/2- 85/1 (سنگ منشا خوب تا غنی) و سازند گدوان 51/0- 30/0درصد وزنی (سنگ منشا ضعیف تا متوسط) دلالت دارند. مقدار پارامتر gorp برای سازندهای مورد مطالعه (1-0) نشانگر محدوده متغیر پتانسیل نفت زایی و گاززایی آنها می باشد.