مطالعه محیط دیرینه و چینه‌نگاری سکانسی سازند سنگانه در برش قلعه‌جوق (شمال بجنورد) بر اساس محتوای مواد ارگانیکی واحد سنگی

سازند سنگانه یکی از واحدهای سنگی کرتاسه تحتانی حوضه رسوب‌گذاری کپه داغ در شمال شرقی ایران می‌باشد. این سازند در برش قلعه‌جوق به‌طور عمده از شیل‌های آهکی و شیل همراه با سیلتستون و میان‌لایه‌هایی از آهک و آهک‌های شیلی تشکیل شده است. سازند سنگانه به‌طور هم‌شیب در زیر سازند آتامیر و بر روی سازند سرچشمه قرارگرفته است. سن سازند سنگانه در برش مربوطه بر اساس مجموعه پالینومورف‌های شناسایی شده، آپتین بالایی- آلبین زیرین تعیین شده است. با مطالعه خرده مواد ارگانیکی موجود در اسلایدهای پالینولوژیکی، این مواد به سه گروه اصلی فیتوکلاست‌ها (phytoclasts) یا پالینوماسرال (palynomacerals)، پالینومورف‌های دریایی (marine palynomorphs) و مواد ارگانیکی بی‌شکل (amorphous organic matters) تقسیم گردید و چهار رخساره پالینولوژیکی: ii:marginal basin iii:proximal shelf, iv:shelf to basin transition, v:distal shelf, برای سازند شناسایی شد. با استفاده از نتایج پالینوفاسیس یک جایگاه رسوب‌گذاری کم‌عمق تا نسبتاً عمیق و تحت شرایط نیمه‌احیایی تا احیایی ضعیف (suboxic - dysoxic) برای انباش سازند در این برش پیشنهاد گردید. در تفسیر محیط دیرینه با استفاده از نمودار مثلثی پالینومورف، محیط‌رسوبی سازند سنگانه از دریایی کم عمق تا محیط نسبتاً عمیق پیشنهاد می‌شود. همین طور با بررسی نسبت‌های مواد ارگانیکی با هم‌دیگر برای هر نمونه و با تلفیق داده‌های به‌دست آمده به منظور تحلیل نوسانات سطح آب و تفکیک واحدهای سکانسی، سه سکانس رسوبی با مرزهای آن برای سازند سنگانه تفکیک گردید.