موقعیت چینه شناختی و تحلیل بافتی سنگ های آتشفشانی

نوار آتشفشانی- رسوبی عباس آباد، واقع در لبه شمال شرقی زون ساختاری ایران مرکزی، از داورزن در غرب سبزوار تا میامی در شرق شاهرود امتداد داشته و سپس با تغییر جهت به سوی جنوب، به نوار ماگمایی معلمان - ترود- بیارجمند در جنوب و جنوب شرق شاهرود متصل می شود. توالی چینه شناسی این نوار در محدوده داورزن- عباس آباد از پایین به بالا از سنگ های رسوبی آواری پالیوسن- ایوسن(کنگلومرا، ماسه سنگ، سیلتستون، شیل و گل سنگ)، تناوب گدازه های بازالتی- آندزیتی کالکوآلکالن پتاسیم متوسط تا بالا و آذرآواری-های وابسته، به همراه میان لایه های رسوبی (شیل توفی، ماسه سنگ توفی، شیل، سیلتستون، ماسه سنگ، کنگلومرا و آهک نومولیت دار) به سن ایوسن میانی- بالایی و سنگ های رسوبی آواری الیگوسن (کنگلومرا، ماسه سنگ، سیلتستون و شیل) تشکیل شده اند. مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی حاکی از برونریزی آرام گدازه هایی با ترکیب اولیوین بازالت، تراکی بازالت تا تراکی آندزیتی در یک حوضه ناپایدار، از خشکی تا دریایی بسیار کم عمق (لاگون و دریای باز) در ایوسن میانی- فوقانی است. حضور روزن داران بدون منفذ در برخی افق ها، بیانگر محیط لاگونی محصور با انرژی کم، شوری و شدت نور بالاست. درحالی که همراهی روزنداران منفذدار مانند نومولیت های کوچک با روزنداران بدون منفذ، بیانگر ته نشست رسوبات در محیط لاگونی نیمه محصور است. در بعضی لایه ها، روزنداران منفذدار بزرگ مانند نومولیت های کشیده با دیواره های نازک دیده می شوند که نشانگر بخش های کم عمق دریای باز با شوری عادی و انرژی کم، می باشد. طیف ترکیبی سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه، بیانگر خط نزول مایع (تفریق مذاب) در یک سری تفریقی از اولیوین بازالت تا تراکی آندزیت می باشد. تنوع بافتی، تغییر و تحولات پیوسته شامل ظهور و حذف برخی کانی ها و حضور بافت های ناتعادلی بیانگر مسیر پیچیده شکل گیری ماگما، وقوع فرایندهای صورت گرفته در آشیانه ماگمایی و صعود ماگمای گوشته ای است.