چینه ‎‍نگاری و بازسازی محیط رسوب‌گذاری سازندهای دلیچای و لار در برش ینگجه (جنوب خاوری زنجان)

مطالعات چینه‎‍نگاری و رسوب‎‍شناسی بر روی 69 نمونه از مجموع 115 متر توالی سنگی مربوط به سازندهای دلیچای و لار در منطقۀ جنوب خاوری زنجان انجام شد. سنگ‌آهک‎‍های سازند دلیچای با ستبرای 78 متر با مرز پوشیده بر نهشته‎‍های سازند شمشک و به‌صورت تدریجی در زیر توالی‎‍های کربناتۀ سازند لار به ضخامت 37 متر واقع شده است. شناسایی مرز بین سازندهای دلیچای و لار براساس شواهدی از قبیل تغییر رنگ توالی‎‍ها، تغییر ضخامت لایه‎‍ها از متوسط‌لایه در سازند دلیچای به ضخیم‌لایه در سازند لار، وجود تالاسینوئیدها و گرهک‎‍های سیلیسی در نزدیکی مرز، حضور فسیل‎‍های آمونیت و بلمنیت در آخرین توالی‎‍های سازند دلیچای و تغییر رخساره‎‍ها از مادستون عمیق در سازند دلیچای به وکستون تا پکستون محیط‎‍های کم‌عمق‎‍تر انجام شد. مرز بالایی سازند لار در این ناحیه پوشیده است و به عبارت دیگر سازند لار جدیدترین سازند در این برش به شمار می‎‍رود. بر مبنای مطالعات رخساره‎‍ها، پنج رخسارۀ رسوبی در این نمونه‎‍ها شناسایی شد که شامل 1- پکستون پلوئیدی دارای اینتراکلاست؛ 2- وکستون تا پکستون دارای پلت و آنکوئید؛ 3- مادستون دارای اثر فسیل تالاسینوئید؛ 4- پکستون پلاژیک حاوی دوکفه‎‍ای و 5- مادستون پلاژیک‌اند و نشان می‎‍دهد سازند دلیچای و لار در بخش‎‍های حوضۀ عمیق و رمپ خارجی (basin-outer ramp) نهشته شده‎‍اند. نتایج مطالعات صحرایی و رخساره‎‍ای در این برش، بیانگر وجود یک روند عمیق‌شوندگی به‌سمت بخش‎‍های میانی برش (بخش‎‍های بالایی سازند دلیچای) و در ادامه یک روند کم‌عمق‌شوندگی به‌سمت بخش‎‍های انتهایی برش (سازند لار) است.

stratigraphy and reconstruction of the sedimentary environment of the dalichai and lar formations in the yengejeh section (southeast of zanjan)

stratigraphic and sedimentology studies have been carried out on sixty-nine rock samples related to the one hundred fifteen meters thickness of the dalichai and lar formations in the southeast of zanjan. the carbonate layers of the dalichai formation with seventy-eight meters thickness overlay the strata of the shemshak group/formation (the boundary has been covered) and are overlaid by thirty-seven meters thickness of carbonate layers of the lar formation with gradual boundary in this area. there are some sedimentological changes in the succession across the dalichai-lar formations boundary such as color changes, bedding thickness changes from medium to thick, disappearance of thalassinoides facies, chert nodules, and ammonite/belemnite facies and finally changes in microfacies from mudstone to the wackestone/packstone (deeper to the shallower). the lar formation is the youngest formation in this area that has been covered by the quaternary sediments. five lithofacies have been identified based on field and microscopic studies: 1- pelloidal packstone with intraclasts, 2- pellet/oncoid wackestone/packstone, 3- mudstone with thalassinoides, 4- bositra buchi pelagic packstone and 5- pelagic mudstone that shows basin and outer ramp as depositional environments for the dalichai and lar formations in this section. field and facies studies show a deepening upward trend to the middle parts of the section (upper parts of the dalichai formation) and followed by shallowing upward trend to the upper parts (lar formation) of the section.