محیط نهشتی سازند باروت در برش باروت آغاجی، شمال غرب کوه‌های سلطانیه، البرز غربی

سازند باروت با سن کامبرین پیشین یکی از مهم‌ترین واحدهای سنگ‌چینه‌ای در بازسازی جغرافیای دیرین شمال ایران طی کامبرین آغازین است. در این مطالعه، ما داده‌های رخساره‌ای دقیقی را از این سازند در برش باروت آغاجی واقع در جنوب غرب زنجان، برای بازسازی محیط نهشت دیرینه ارائه می‌دهیم. سازند باروت در این برش از حدود 500 متر نهشته‌های مخلوط سیلیسی آواری و کربناته تشکیل شده است و مرزهای پایین و بالای آن با هر دو سازند سلطانیه و زاگون تدریجی است. هفت رخسارۀ سنگی/ریزرخسارۀ شناسایی‌شده عبارتند از: ماسه‌سنگ‌های آرکوزی قرمزرنگ ریز تا متوسط‌دانه حاوی ساختمان‌های فیزیکی و زیستی جزر و مدی (f1)، گلسنگ‌های سبز تا قرمزرنگ با لامیناسیون ظریف و ساختمان‌های زیستی جزر و مدی (f2)، باندستون استروماتولیتی دولومیتی (f3)، مادستون دولومیتی با شواهد تبخیری‌های اولیه (f4)، باندستون ترومبولیتی دولومیتی (f5)، کنگلومرا/بِرِش کربناته‌ (f6) و وکستون آنکوئیدی دولومیتی (f7). ترتیب روی هم قرارگیری رخساره‌ها به‌صورت چرخه‌های کم‌عمق‌شونده به‌سمت بالا، از ماسه‌سنگ‌های پهنۀ مخلوط گلی–ماسه‌ای در قاعده، پوشیده‌شده با گلسنگ‌های پهنۀ گلی به کربنات‌های بالای جزر و مدی است. شواهد وجود کانی‌های تبخیری در سازند باروت، در کنار وجود دیگر حوضه‌های تبخیری کامبرین زیرین در خاورمیانه، هند و پاکستان، نشان‌دهندۀ شرایط آب و هوایی دیرین گرم و خشک طی نهشت این رسوبات است.

depositional environment of the barut formation at the barut aghaji section, northwestern soltanieh mountains, western alborz

the lower cambrian barut formation is one of the most important lithostratigraphic units in reconstructing the paleogeography of northern iran during the early cambrian time. herein, we present detailed facies analysis data of this formation in the barut aghaji section in southwest zanjan to analyze the palaeoenvironment. the barut formation in this section consists of about 500 m thick mixed siliciclastics and carbonate rocks and its upper and lower contacts with both soltanieh and zaigun formations are gradational. seven recognized lithofacies/microfacies include: red, fine- to medium-grained arkosic sandstone containing physical and biogenic tidal indicators (f1), red to green, finely laminated mudrock containing tidal biogenic structures (f2), dolomitic stromatolite boundstone (f3), dolomitic mudstone with evidence of former evaporites (f4), dolomitic thrombolite boundstone (f5), carbonate breccia/conglomerate (f6), and dolomitic oncoid wackestone (f7). these facies are arranged in shallowing-up cycles consisting of mixed flat sandstones overlain by mud flat mudrocks and supratidal carbonates. evidence of evaporite minerals in the barut formation along with other contemporaneous early cambrian evaporite basins in the middle east, india and pakistan, indicates a dry and warm palaeo climate during the deposition of the sediments.