بررسی تاثیر دور آبیاری بر میزان میکوریزای درختان عناب (Ziziphus jujuba Mill.)

عناب (ziziphus jujuba mill.) از گیاهان بومی و اقتصادی ایران است که به‌طور عمده در شهرستان بیرجند کشت می‌گردد. این گیاه، درختچه‌ای یا درختی، خزان‌دار، با برگ‌های ساده و نظم متناوب، دارای گل‌های دو جنس و میوه‌های شفت است. میکوریزا، رایج‌ترین هم‌زیستی بین قارچ‌ها و گیاهان آوندی است و انواع گوناگونی دارد. به‌علت تاثیر مثبت این نوع هم زیستی بر رویش، عملکرد در شرایط تنش‌زا، سازش و گسترش جغرافیایی گیاهان، تاثیر دور آبیاری (تنش آبی) بر میزان میکوریزایی گیاه عناب در طی یک دوره رشد بررسی شد. این آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 عامل دور آبیاری، اندازه گیاه و زمان در 2 تکرار در شرایط مزرعه‌ای اجرا شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، میزان میکوریزایی با طولانی شدن دور آبیاری درختان (تنش آبی بیش‌تر) افزایش می‌یابد. همچنین شدت میکوریزایی ریشه‌ها از اردیبهشت‌ماه تا مردادماه به مقدار معنی‌داری افزایش می‌یابد. به‌علاوه میزان میکوریزایی با توسعه اندازه درختان، افزایش نشان داد. با عنایت به این‌که هم‌زیستی اندومیکوریزایی عناب در شرایط تنش‌زای محیطی، جذب آب و املاح را تسهیل می‌کند استفاده از روش‌های توسعه قارچ‌های اندومیکوریزایی، امکان گسترش رویشگاه‌های عناب به محیط‌های جدیدتر را فراهم آورده و هم‌جهت با اصول توسعه پایدار خواهد بود.