مطالعه فنولوژیکی روند و رشد ارقام کلزا نسبت به تجمع واحد حرارتی در سه تاریخ کاشت در شرایط آب و هوایی اهواز

این پژوهش بهمنظور مطالعه عکسالعمل فنولوژیکی و روند نمو ارقام کلزا نسبت به تجمع واحد1387 در - 1386 تا 87 - حرارتی در سه تاریخ کاشت مناسب، دیر و خیلی دیر به مدت دو سال از 87مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی استان خوزستان بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد، که در آن تیمار اصلی عبارت از سه تاریخ کاشت ( 20آبان، 20 آذر و 20 دی) و تیمار فرعی شامل سه رقم کلزای بهاره (هایولا 401 ، شیرالی و آر.جی.اس)بودند. نتایج نشان داد تاخیر در کاشت بهدلیل کوتاه نمودن دوره رشد باعث کاهش ماده خشک کلگیاه گردید، این عامل باعث کاهش ارتفاع گیاه و عدم ذخیره مواد غذایی برای گیاه شد و در نهایتمنجر به کاهش ماده خشک ساقه، برگ، خورجین و وزن دانه گردید. میانگین دو ساله ماده خشک کل،41/ و ماده خشک برگ در تاریخ کاشت 20 آذر و 20 دی نسبت به تاریخ کاشت 20 آبان به ترتیب 683 درصد کاهش یافت. کاهش ماده خشک ساقه، خورجین و وزن دانه در اثر تاخیر / 47/2 و 1 ،74/242 درصد بود. دوره رشد رویشی و دوره گلدهی در تاریخ / 87 و 1 /5 ،58/ در کاشت به ترتیب 135 درصد / 20 و 2 /3 ،26/2 ،15/ کاشت 20 آذر و 20 دی نسبت به تاریخ کاشت 20 آبان به ترتیب کاهش یافتند. میانگین دو ساله مجموع درجه روز دوره رشد رویشی، گلدهی و کل دوره رشد درتاریخهای کاشت 20 آذر و 20 دی نسبت به تاریخ کاشت 20 آبان بهترتیب در دوره رشد رویشی12 درصد / 6 و 2 / 14 درصد و دوره رسیدگی کامل 6 / 6 و 6 / 29 درصد و در دوره گلدهی 1 / 21/6 و 5کاهش یافت. بر اساس یافتههای بهدست آمده در این پژوهش در کشتهای تاخیری آذر و دی از یکطرف مرحله سبز شدن و توسعه برگها با سرمای دیماه مواجه شده و سبب کندی رشد گردیده و ازطرف دیگر مراحل حساس دوره گلدهی و پر شدن دانه با تنش گرمایی اسفند و فروردین ماه مواجهشده و سبب کاهش شدید ماده خشک کل و دوره رویشی و زایشی میشود، بنابراین از کشت کلزا درماههای آذر و دی اجتناب نمود.