مدل سازی جوانه زنی سویا(Abutilion thephrasti med.) و گاوپنبه (Glycine max L.)در واکنش به اثرات متقابل دما و پتانسیل آب

چکیده 1دما و رطوبت از عوامل ضروری جوانه زنی بذر هستند . هر دو عامل به طور جداگانه و یا با هممی توانند بر درصد و سرعت جوانه زنی بذر تاثیرگذار باشند. مدل های ترمال تایم و هیدروتایم به طورگسترده و موفقیت آمیز به ترتیب برای توصیف رابطه بین دما و جوان ه زنی و رابطه بین پتانسیل آب وجوانه زنی استفاده شده اند. همچنین، به منظور توصیف ترکیب اثر دما و پتانسیل آب بر جوانه زنی از20 و 25 ،15 ،10 ، مدل هیدروترمال تایم استفاده می شود. در این مطالعه اثر متقابل پنج سطح دما ( 70- مگاپاسکال ) بر جوانه زنی دو / 0- و 8 /6 ،-0/4 ،-0/2 ، درجه سانتی گراد) و پنج سطح خشکی ( 0رقم سویا به اسامی دی پی ایکس و ویلیامز و گیاه گاوپنبه، در سال 1389 مورد بررسی قرار گرفت .نتایج نشان داد که در هر سه گیاه با کاهش پتانسیل آب، دمای پایه و مقدار ترمال تایم (درجهسانتی گراد در روز ) تا 50 درصد جو انه زنی افزایش یافت، و در پتانسیل های پایین مقدار ترمال تایم درگاوپنبه از دو رقم سویا کم تر بود . همچنین، با کاهش دما از 25 به 7 درجه سانتی گراد پتانسیل پایه در1/ 0- مگاپاسکال و هیدروتایم برای 50 درصد جوانه زنی از 4 / 0- به 6 / هر سه گیاه به طور میانگین از 9به 10 مگاپاسکال در روز افزایش پیدا کرد، به طوری که در دماهای پایین مقدار هیدروتایم در گاوپنبه ازدو رقم سویا کم تر بود . پس از کم ی سازی ترکیب اثر دما و رطوبت در این سه گیاه با استفاده از مدلهیدروترمال تایم، مقدار دمای پایه برای جوانه زنی گیاه گاوپنبه، ارقا م ویلیامز و دی پی ایکس به ترتیب0- مگاپاسکال و مقدار / 5 درجه سانتی گراد، پتانسیل پایه برای هر سه گیاه 9 / 4/3 و 2 ،3/927 مگاپاسکال در درجه سانتی گراد در روز محاسبه شد . با / 26 و 3 /5 ،26/ هیدروترمال تایم به ترتیب 7توجه به نتایج این مطالعه می توان چنین استن باط کرد که از نظر جوانه زنی، گیاه گاوپنبه در شرایط تنشرطوبتی و دمایی مشابه، قدرت رقابتی بالاتری نسبت به ارقام سویا مورد مطالعه داشت.واژ ههای کلیدی: سرعت جوانه زنی، ترمال تایم، هیدروتایم، هیدروترمال تایم، مدل سازی