بررسی ویژگی های رشدی و فتوسنتزی بوته های دختری توت فرنگی تحت تاثیر کوددهی نیتروژن گیاهان مادری

سابقه و هدف: توت فرنگی گیاهی علفی و چند ساله است که جهت تکثیر آن، عمدتا از بوته های دختری حاصل از روندک به صورت ریشه لخت در ماههای آذر تا دی از خزانه یا محل تکثیر استفاده میشود. معمولا نشاهایی که طوقه با قطر بیشتری دارند، تعداد بیشتری گل تولید نموده و در نتیجه عملکرد بالاتری دارند. تغذیه مناسب یکی از عوامل موثر بر قطر طوقه است. تغذیه در دوره القای گلدهی برای بهبود گلدهی بسیار مهم است. سطوح بالای نیتروژن در طول تابستان ممکن است تشکیل طوقه را افزایش داده و به طور کلی تولید را افزایش دهد. در این پژوهش نیز کاربرد مقادیر مختلف کود نیتروژن بر گیاهان مادری طی فصل های بهار و پاییز انجام شده تا تاثیر آن روی صفات کمی و کیفی نشاهای تولیدی مشخص شود.مواد و روش ها: این تحقیق در شرایط مزرعه ای در بسترهای خاکی انجام شد. بوته های رقم کاماروسا از یک نهالستان معتبر تهیه و در اسفند ماه 1396 با فاصله بین بوته ها 40 سانتی متر در دو ردیف بر روی پشته های قائمشهر کاشته شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با کوددهی بهاره در سه سطح (0، 150 و 300 کیلوگرم در هکتار نیتروژن) و کوددهی پاییزه نیز در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن) با سه تکرار (هر تکرار شامل 4 گیاه) انجام شد. کود بهاره (s) در سه تقسیم در طی ماه های فروردین تا اردیبهشت (10 فروردین تا 7 اردیبهشت) هر هفته و کود پاییزه (f) نیز از اواخر شهریور تا اوایل مهر (16 شهریور تا 6 مهر) در سال 1396 بر روی گیاهان مادر به صورت هفتگی اعمال شد. سپس در اواخر آبان ماه، بوته های دختری جدا شده و بر اساس هر تیمار به طور جداگانه کاشته شدند. پس از کاشت نشاها، هیچ کوددهی بر گیاهچه های تولید شده اعمال نشد. پس از آن، میوه ها از اوایل اردیبهشت برداشت و به آزمایشگاه منتقل شدند. سپس صفات مورفولوژیکی، بیوشیمیایی میوه ها و همچنین صفات فتوسنتزی گیاهان مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که مصرف نیتروژن بهاره 150 و پاییزه 100 کیلوگرم در هکتار، بیشترین طول میوه به میزان 3.91 سانتی متر را به همراه داشت. استفاده از کود پاییزه 100 کیلوگرم در هکتار موجب شده بیشترین وزن میوه به میزان 15.24 گرم مشاهده گردد. اگرچه این مقدار با سایر سطوح بالای نیتروژن تفاوت معنی داری نداشت. کاربرد کود پاییزه و بهاره موجب کاهش مواد جامد محلول و آنتوسیانین گردید، به طوریکه بیشترین مقدار مواد جامد محلول(8.47) در زمان کاربرد کود پاییزه و زمان کاربرد کود بهاره به مقدار 150 کیلوگرم در هکتار به میزان 9.66 مشاهده گردید. مقدار آنتوسیانین نیز از تیمار شاهد تا کاربرد همزمان کود بهاره 150 و پاییزه 50 کیلوگرم در هکتار در بالاترین سطح بوده و پس از آن مشابه با مواد جامد محلول با کاهش همراه بود. مصرف زیاد کود نیتروژن تعادل ترکیبات مفید میوه را به هم می زند و میزان نیترات میوه را افزایش می دهد. افزایش مصرف بیش از حد کود نیتروژن منجر به اختلال در تعادل ترکیبات میوه مانند ویتامین c، آنتوسیانین و سایر متابولیت های ثانویه شده است. کاربرد نیتروژن پاییزه تاثیر بیشتری بر افزایش پارامترهای فتوسنتزی و فلورسانس کلروفیل از جمله فتوسنتز خالص و حداکثر بازده کوانتومی فتوسیستم ii داشت.نتیجه‌گیری: در مجموع نتایج نشان داد که کوددهی نیتروژن تاثیر بسیار زیادی بر تولید گیاهچه‌های قوی دارد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در پاییز را می‌توان برای تولید بوته‌های توت فرنگی سالم با تعداد بالا توصیه نمود.

investigation of growth and photosynthetic characteristics of strawberry daughter plantlets influenced by nitrogen fertilization of maternal plants

background and objectives: strawberry is a herbaceous perennial plant that is mainly propagated using daughter plants obtained from runners in the form of bare roots from december to february from the nursery or propagation center. typically, runners with larger crown diameters produce a higher number of flowers and consequently have higher yields. proper nutrition is one of the factors affecting crown diameter. nutrition during the induction of flowering period is very important for improving flowering. high nitrogen levels during summer may increase crown formation and generally increase production. in this research, application of different amounts of nitrogen fertilizer on mother plants during spring and fall seasons was carried out to determine its effect on the quantitative and qualitative traits of the produced runners.materials and methods: the research was conducted under field conditions in soil beds. camarosa cultivar plantlets were obtained from a reputable nursery and planted in march 2017 with 40 cm spacing between plants in two rows on ridges in ghaemshahr. the experiment was carried out as a factorial based on a completely randomized block design with spring fertilization at three levels (0, 150 and 300 kg/ha nitrogen) and fall fertilization also at three levels (0, 50 and 100 kg/ha nitrogen) with three replications (each replication containing 4 plants). spring fertilization (s) was applied in three splits during march to april (march 30 to april 26) every week and fall fertilization (f) was also applied from early to late september (september 7th to september 28th) in 2017 on mother plants every week. then in late november, daughter plantlets were separated and planted separately based on each treatment. after planting the seedlings, no fertilization was applied in order to determine the effect of fertilization of mother plants on the growth and yield of produced plantlets. subsequently, the fruits were harvested from early may and transferred to the laboratory. then morphological, biochemical traits of the fruits as well as photosynthetic traits of the plants were evaluated.results: the results showed that nitrogen consumption of 150 kg/ha in spring and 100 kg/ha in fall resulted in the maximum fruit length of 3.91 cm. the use of fall fertilizer of 100 kg/ha has resulted in the highest fruit weight of 15.24 gr. although this value was not significantly different from other high levels of nitrogen. the use of fall and spring fertilizer decreased the soluble solids and anthocyanin, so that the highest amount of soluble solids (8.47) was observed during the application of fall fertilizer and the time of application of spring fertilizer in the amount of 150 kg/ha, at the rate of 9.66. the amount of anthocyanin was at the highest level from the control treatment to the simultaneous application of 150 kg/ha in spring and 50 kg/ha in fall, and after that it was similar to soluble solids with a decrease. excessive consumption of nitrogen fertilizer disrupts the balance of beneficial fruit compounds and increases fruit nitrate content. increased over-consumption of nitrogen fertilizer leads to disruption of fruit compound balance such as vitamin c, anthocyanin, and other secondary metabolites. fall nitrogen application had a more significant effect on increasing photosynthetic parameters and chlorophyll fluorescence including net photosynthesis and maximum quantum yield of photosystem ii. conclusion: overall, the results showed that nitrogen fertilization has a very great impact on the production of strong plantlets. according to the obtained results, application of 100 kg/ha of nitrogen in fall can be recommended for production of healthy strawberry plantlets with high numbers.