تاثیر محلول‌پاشی پوترسین بر برخی ویژگی‌های رشد، بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی ترخون (artemisia dracunculus l.) تحت تنش خشکی

سابقه و هدف:ترخون یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که خواص دارویی مختلفی دارد و به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی کاربرد فراوانی دارد. تنش خشکی بر طیف وسیعی از خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان دارویی موثر است. با این حال، کاربرد برون‌زای مواد فعال اسمزی مانند پلی‌آمین‌ها به عنوان جایگزین مناسب برای مقابله با اثرات نامطلوب تنش‌های مختلف محیطی بر عملکرد گیاه در نظر گرفته شده‌ است. با این وجود، اطلاعات کمی در مورد مکانیسم آن‌ها برای کاهش تنش خشکی وجود دارد. مطالعه حاضر به بررسی واکنش گیاهان ترخون به غلظت‌های مختلف پوترسین در شرایط تنش خشکی می‌پردازد.مواد و روش‌ها:این مطالعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه و به صورت گلدانی اجرا شد. پس از رشد گیاه در گلدان حاوی ماسه و خاک با نسبت 1:2، سه مرحله محلول‌پاشی (قبل از تنش، سه و شش هفته بعد از تنش) با تیمارهای آزمایشی در این پژوهش انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل خشکی (50، 70 و 90 درصد ظرفیت مزرعه) و محلول‌پاشی پوترسین با غلظت‌های صفر (محلول‌پاشی با آب مقطر)، 0.1 و 0.2 میلی‌مولار بود. صفات مورد ارزیابی شامل صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی (وزن خشک شاخه، طول ساقه، تعداد شاخه جانبی، طول ریشه، قطر ساقه، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ) و فیتوشیمیایی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، نشت الکترولیت، محتوای پرولین و مالون‌دی‌آلدهید، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (sod، cat و apx) و درصد و عملکرد اسانس) بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌فزار sas نسخه 9.4 انجام گرفت.یافته‌ها:نتایج نشان داد که محلول‌پاشی پوترسین باعث افزایش وزن خشک شاخه، طول ساقه و تعداد شاخه جانبی شد. بیشترین این شاخص‌ها بدون اختلاف معنی‌دار تحت ظرفیت زراعی 90 درصد به دست آمد. گیاهان رشد یافته تحت ظرفیت زراعی 90 درصد بیشترین قطر ساقه (35.59 میلی‌متر) و سطح برگ (62.89 سانتی‌متر مربع) را داشتند. تحت ظرفیت زراعی 50 درصد محلول‌پاشی پوترسین 0.2 میلی‌مولار باعث افزایش محتوای کلروفیل a ، b و کل به ترتیب میزان 29.03، 11.76 و 22.91 درصد نسبت به شاهد شد. همچنین نتایج نشان داد که محلول‌پاشی پوترسین موجب افزایش محتوای نسبی آب و کاهش نشت الکترولیت در گیاهان تنش دیده شد. محتوای پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی نیز تحت تاثیر پوترسین بهبود یافت. ظرفیت زراعی 50 درصد بدون محلول‌پاشی پوترسین بیشترین درصد اسانس (2.58 درصد) را در گیاهان ترخون بوجود آورد.نتیجه‌گیری:به طور کلی محلول‌پاشی پوترسین (0.2 میلی‌مولار) از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی و خاصیت آنتی‌اکسیدانی می‌تواند به عنوان یک راهکار مفید و عملی برای بهبود زیست‌توده و مقابله به تنش‌ خشکی در گیاه دارویی ترخون مورد استفاده قرار گیرد.

the effect of spraying of putrescine on some growth, biochemical, and physiological characteristics of tarragon (artemisia dracunculus l.) under drought stress conditions

background and purpose:tarragon is one of the most important medicinal plants with various medicinal properties and is widely used as a flavoring agent in the food industry. drought stress affects a wide range of morphological, physiological, and biochemical characteristics of medicinal plants. however, the exogenous application of osmotic active substances such as polyamines is considered as a suitable alternative to deal with the adverse effects of various environmental stresses on plant yield. nevertheless, little is known about their mechanism to reduce drought stress. the present study investigates the response of tarragon plants to different concentrations of putrescine under drought stress conditions.materials and methods:this study was carried out in a factorial experiment based on a completely randomized design with 3 replications in a greenhouse as a pots experiment. after the growth of the plant in the soil of the pot, three stages of foliar spraying with experimental treatments were carried out in this research. experimental treatments included drought stress (50, 70, and 90% of field capacity) and putrescine foliar spraying with zero (spraying with distilled water), 0.1 and 0.2 mm concentrations. the evaluated parameters include morphological and physiological traits (shoot dry weight, stem height, number of lateral stems, root length, stem diameter, leaf area, leaf relative water content) and phytochemical (chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, electrolyte leakage, proline and malondialdehyde content, antioxidant enzyme activity and essential oil percentage). data analysis was done using sas software version 9.4findings:the results showed that putrescine foliar spraying increased the shoot dry weight, the stem height, and the number of lateral stems. the highest of these traits was obtained under 90% field capacity and no difference was observed between the levels of putrescine at this level of drought stress. plants grown under 90% crop capacity had the highest stem diameter (35.59 mm) and leaf area (62.89 cm2). under 50% field capacity, foliar spraying of 0.2 mm putrescine increased the content of chlorophyll a, b and total by 29.03, 11.76 and 22.91%, respectively, compared to the control. the results also showed thatfoliar spraying of putrescine increased the relative water content and decreased electrolyte leakage in stressed plants. the content of proline and the activity of antioxidant enzymes also improved under the influence of putrescine. 50% field capacity without putrescine foliar spraying produced the highest percentage of essential oil (2.58%) in tarragon plants.conclusion:in general, foliar spraying of putrescine (0.2 mm) through increasing photosynthetic pigments and antioxidant properties can be a useful and practical solution for improving biomass and dealing with drought stress in the tarragon plants.