تاثیر تنش NaCl بر رشد زایشی برنج ایرانی بر اساس شاخص های تحمل وانتخاب به کمک روش بای پلات

چکیدهجهت بررسی 40 ژنوتیپ بومی و لاین های اصلاح شده امید بخش برنج نسبت به تنش شوری وهمچنین شناسایی شاخص مناسب برای ارزیابی تحمل به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریلدر قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعیساری در سال زراعی 1387 اجرا گردید. پس از بررسی رویشی تعداد 21 ژنوتیپ برنج انتخاب شدندو در مرحله رشد زایشی، در سال زراعی 1388 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در تنش88 درصد کاهش در عملکرد، بیشترین میزان عملکرد / 100 میلی مولار کلرید سدیم رقم حسنی با 14دانه را داشت. تجزیه همبستگی در سطوح شوری 60 و 100 میلی مولار نشان داد که عملکرد تحتشرایط تنش با شاخص های میانگین هارمونیک، شاخص تحمل به تنش و شاخص حساسیت به تنشبیشترین رابطه مثبت و معنی دار را دارد. بنابراین این شاخص ها برای ارزیابی تحمل به تنش شوریبرای ژنوتیپ های برنج در محیط تنش مناسب می باشند. براساس نتایج به دست آمده از تجزیه بهمولفه های اصلی براساس 17 صفت و شاخص های تحمل در غلظت 60 و 100 میلی مولار کلرید92 درصد از تغییرات کل / 90 و 38 / سدیم، به ترتیب تعداد 5 و 4 مولفه معرفی شدند که در مجموع 70را توجیه نمودند. تجزیه بای پلات نشان داد که لاین 109 و شصتک محمدی با دارا بودن شاخصتحمل به تنش بالا و قرار گرفتن در ناحیه مطلوب بای پلات به عنوان پایدارترین ارقام در دو محیطتنش و بدون تنش شناخته شدند و به عنوان متحمل ترین ارقام به تنش شوری جهت پژوهش هایاصلاحی معرفی می شوند. در تنش 100 میلی مولار کلرید سدیم هیچ کدام از ژنوتیپ ها از پایداریعملکرد برخوردار نبودند.واژه های کلیدی: تنش شوری، برنج، شاخص های تحمل و حساسیت، تجزیه بای پلات