اثر محلول‌پاشی برگی سالیسیلیک‌اسید بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه فیسالیس (physalis peruviana l.) در شرایط تنش شوری

سابقه و هدف: ﺷﻮری ﺧﺎک از مهم‌ترین ﻣﺸﻜﻼت ﻛﺸﺎورزی در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﻚ و نیمه ﺧﺸﻚ دﻧﻴﺎ می‌باشد. تنش شوری از طریق برهم زدن توازن عناصر موجود در خاک، موجب استقرار ضعیف گیاه می‌شود، که میزان این تاثیر بستگی به میزان حساسیت گیاه دارد. از طرف دیگر سالیسیلیک‌اسید، به‌عنوان یک تنظیم‌کننده رشد درونی، یک ترکیب موثر در سیستم دفاعی گیاهان محسوب می‌شود. فیسالیس (physalis peruviana l.) متعلق به خانواده سولاناسه می‌باشد. پراکندگی جغرافیایی این گیاه بیش‌تر در مناطق گرمسیر آمریکای جنوبی و شرق آسیا بوده و در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی رشد می‌کند. این تحقیق با هدف بررسی اثر اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ بر برخی صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی ﮔﻴﺎه فیسالیس در شرایط ﺗﻨﺶ ﺷﻮری انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش در سال 1397 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملا تصادفی، با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش، شامل چهارسطح شوری (0 ، 35، 70 و 105میلی‌مولار کلرید سدیم) و چهار سطح سالیسیلیک‌اسید (0، 0.5، 1 و 2 میلی‌مولار) بودند. نشاهای فیسالیس در گلدان حاوی خاک، کود دامی و ماسه به نسبت 2:1:1 کشت شدند. صفات اندازه‌گیری شده در این آزمایش شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه، برگ، ساقه و کل شاخساره، کلروفیل، آنتوسیانین، کارتنویید، پرولین، نشت یونی، مالون دی آلدهید و محتوای نسبی آب برگ بودند.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد، اثرات اصلی و اثرات متقابل تنش شوری و سالسیلیک‌اسید برای اکثر صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار شد. با افزایش غلظت کلریدسدیم، ارتفاع گیاه، ﻗﻄﺮ ﺳﺎﻗﻪ، ﺗﻌﺪاد ﺑﺮگ، وزن تر و ﺧﺸﻚ ﺷﺎﺧﺴﺎره و رﻳﺸﻪ، میزان کلروفیل و کارتنویید، آنتوسیانین برگ، محتوای نسبی و سطح برگ، کاهش، و میزان مالون دی آلدهید، نشت الکترولیت و پرولین افزایش یافت و کاربرد سالیسیلیک‌اسید موجب کاهش اثرات منفی ناشی از تنش شوری شد، به‌طوری‌که غلظت 2 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید بیش‌ترین اثر را بر صفات مورد بررسی داشت، در بین تیمارها، بیش‌ترین میانگین برای اکثر صفات در تیمار شاهد (بدون تنش شوری) و غلظت 2 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید مشاهد شد. بیش‌ترین (79.09 درصد) و کم‌ترین (59.59 درصد) میزان محتوای نسبی به ترتیب در تیمار بدون تنش شوری (با کاربرد غلظت 2 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید) و تیمار شوری 105 میلی‌مولار کلریدسدیم (با غلظت صفر میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید) مشاهده شد. بیش‌ترین میزان مالون‌دی‌آلدهید در تیمار تنش شوری 105 میلی‌مولار، غلظت صفر میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید مشاهده شد.نتیجه‌گیری: ﻧﺘﺎﯾﺞ به دست آمده از پژوهش، نشان داد که اﻓﺰاﯾﺶ غلظت کلرید سدیم، ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺤﺘﻮای ﻧﺴﺒﯽ آب ﺑﺮگ، رنگدانه‌های فتوسنتزی، وزن تر و خشک گیاه و سایر صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی فیسالیس شد و کاربرد برگی سالیسیلیک‌اسید، موجب بهبود این صفات شد. به نظر می‌رسد گیاه فیسالیس، گیاهی حساس به شوری است و شوری بیش از 35 میلی‌مولار را تحمل نمی‌کند، اما کاربرد سالیسیلیک‌اسید در غلظت 2 میلی‌مولار می‌تواند تا حدودی اثرات منفی ناشی از تنش شوری را کاهش دهد. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش، گیاه فیسالیس برای کشت در مناطق دارای آب شور توصیه نمی‌شود.

Effect of salicylic acid foliar application on Morpho physiological and biochemical traits of Goldenberry (Physalis peruviana L.) under salinity stress condition

Background and Objectives: Salinity in soil or water is one of the major stresses especially in arid and semiarid regions and cause plant weak establishment by disturbing the balance of the elements in the soil and this effect depends on the plant sensitivity. In other hand, salicylic acid as an endogenous growth regulator, is one of effective combinations in plant defense system. Goldenberry (Physalis peruviana L.) belong to Solanaceae family and their geographical dispersal occurs mainly in tropical regions of South America and eastern Asia. Physalis can develop in a huge range of soil and climatic conditions. The aim of this study was to investigate the effect of salicylic acid foliar application on the Morphophysiological and biochemical characteristics of Goldenberry under salt stress condition.Material and Methods: An experiment was conducted at the research greenhouse of Lorestan University (Khorramabad, Iran) in 2018. The experimental design was a factorial based on a completely randomized design with three replications. The treatments were consisted of four NaCl concentrations (0, 35, 70 and 105 mM) and four salicylic acid concentrations (0, 0.5, 1 and 2 mM). Physalis seedling were grown into the pots containing of soil, sand and manure (2:1:1). Plant height, stem diameter, leaf number, leaf area, root, shoot and total dry and fresh weights, relative water content, chlorophyll and carotenoid content, Malone de aldehyde, Electrolyte Leakage, proline and Anthocyanin were measured.Results: The result of ANOVA showed that the main effects of salinity stress and salicylic acid and their interaction effects were significant for most traits. Salinity stress, decreased Plant height, stem diameter, leaf number, leaf area, root, shoot and total dry and fresh weights, RWC, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoid content, anthocyanin and increased MDA content, electrolyte leakage and proline. Salicylic acid foliar application reduced the salinity negative effects, as the highest mean of the most traits was found in plant control (without salinity) with 2 mM concentration of salicylic acid. The maximum (79.09%) and minimum (59.59%) of RWC content were showed in control plants with 2 mM concentration of salicylic acid and plant treated with 105 mM of salinity (without salicylic acid application), respectively. The MDA content maximum was found in 105 mM concentration of NaCl and 0 mM salicylic acid concentration.Conclusion: The obtained results of this research, were showed that increasing salt stress, caused RWC, plant fresh and dry weight and other plant Morphophysiological and biochemical characteristics decreased and salicylic acid using improved all growth parameters compared with salinity treatment only. Physalis does not tolerate salinity over 35 mM and it seems that sensitive to salt stress. But salicylic acid using in 2 mM somewhat can reduce the salt stress effects. The results of present study suggest that, Physalis plant not recommended for region with salt water.