افزایش انبوه پایه درون شیشه‌ایی میروبالانc 29 (prunus cerasifera l.) : یک پایه‌ی رویشی برای میوه های هسته دار

سابقه و هدف: هدف اصلی این مطالعه بررسی تکنیک‌هایی برای افزایش درون شیشه‌ایی پایه میروبالانc 29 (یک پایه برای درختان هسته‌دار) بود. ازدیاد درختان میوه در شرایط درون شیشه‌ایی یک روش قابل دسترس برای افزایش انبوه است. تکثیر درون شیشه‌ای گیاهان چوبی نسبت به گیاهان علفی دارای مشکلات بیش‌تری بوده و گیاهان چوبی از نظر باززایی درون شیشه‌ای شاخساره‌های نابجا از ریز نمونه و هم‌چنین از نظر ریشه‌زایی درون شیشه‌ای سرسخت هستند، از این رو گزینش محیط‌های کشت مناسب‌تر برای انگیزش باززایی شاخساره از ریز نمونه‌ها، پرآوری و ریشه‌زایی برای توسعه‌ی سیستم ریزازدیادی در درختان میوه ضروری است. مواد و روش‌ها: این آزمایش به منظور ارزیابی بهترین محیط کشت و تنظیم کننده رشد برای ریزازدیادی پایه میروبالانc 29 به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و هر تکرار شامل پنج نمونه در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. به منظور پرآوری، محیط کشت در دو سطح (ms و ql ) و غلظت بنزیل آمینوپورین و تیدیازرون در پنج سطح (0، 1، 2، 3 و 4 میلی‌گرم در لیتر) در مرحله ریشه‌زایی از دو محیط کشت ql و dkw و تنظیم کننده رشد نفتالین استیک اسید در غلظت‌های (0، 1، 2 و3 میلی گرم در لیتر) و در مرحله سازگاری از بستر کشت، کوکوپیت و پرلایت (50 : 50 حجمی) استفاده شد. در مرحله شاخه‌زایی بعد از سه بار واکشت به فواصل هر سه هفته تعداد گیاهچه، طول گیاهچه و تعداد برگ و در مرحله ریشه‌زایی پس از شش هفته، صفات تعداد و طول ریشه، تعداد برگ، طول ساقه گیاهچه و درصد ریشه‌زایی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد بیشترین ضریب تکثیر شاخه با 3.41 در محیط کشت ms حاوی دو میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین به دست آمد و همچنین بالاترین طول گیاهچه‌ 2.5، 2.33 و 2.29 سانتی‌متر، به ترتیب در سه غلظت یک، دو و سه میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین مشاهده شد. بیش‌ترین درصد ریشه‌زایی (100 درصد) و طول ریشه 2.12 سانتی‌متر در محیط dkw به ترتیب در غلظت یک و سه میلی‌گرم در لیتر naa ، ثبت شد. سازگاری گیاهچه‌ها با استفاده از سیستم مه افشانی، در گلخانه با موفقیت انجام شد که بیشترین درصد بقای گیاهچه (50 درصد) در محیط dkw با یک میلی‌گرم در لیتر naaو در بستر کوکوپیت و پرلایت (50: 50 حجمی) به دست آمد. نتیجه‌گیری: ترکیب محیط کشت و غلظت تنظیم کننده رشد برروی پرآوری و ازدیاد پایه‌های هسته‌دار تاثیر دارد. در این آزمایش غلظت بهینه بنزیل آمینو پورین و نفتالین استیک اسید برای پرآوری و ریشه‌زایی میروبالانc 29، به ترتیب دو و یک میلی‌گرم در لیتر بود. لازم به ذکر است غلظت بالاتر از دو میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین و نفتالین استیک اسید برای این گیاه توصیه نمیشود. معمولا تولید ریشه تحت تاثیر سنتز، متابولیسم و حرکت اکسین در گیاهچه است بنابراین سازگاری گیاهچه‌ها به طور مستقیم با کیفیت ریشه و بیشترین ضریب ریشه‌زایی در ارتباط است.

In vitro mass propagation of ‘Myrobalan29c’ (prunus cerasifera L.): a vegetative Rootstock for stone fruits

Background and objectives: The main purpose of the presented study was to investigate the techniques for in vitro propagation of Myrobalan29c (a rootstock for stone trees). In vitro propagation fruit tree is available way for the mass propagation. In vitro proliferation of woody plants has more problems than herbaceous plants. And woody plant for the in vitro regeneration adventitious shoot from the explant٫ and also in vitro rooting are hard. Therefore, the selection of suitable culture media is necessary for inanition regeneration of shoots from explants٫ proliferation and rooting for the development of a propagation system in fruit trees. Material and methods: This study was performed to determine the best culture medium and plant growth regulators in micropropagation of Myrobalan 29C in a factorial experiment on a complete randomized design (CRD) with 4 replication where each plot contained 5 explants at the Natural Resource and Agricultural Research and Educational Centre of Khorasan Razavi. In order to the proliferation used performed, in level two of culture medium including (MS and QL) and concentrations BAP and TDZ in level five (0, 1, 2, 3 and 4 mgL1) and two kinds of culture medium including QL and DKW plant growth regulators NAA with (0, 1, 2 and 3 mgL1) in rooting step and in the acclimatization of substrate Coco pit and Perlite (50; 50 V). The number and the length of the shoots and number leaf in proliferation phase after subculture three (21 days between each subculture) and in rooting phase number and root length, leaf number, percent root and plantlets stem length evaluated. Results: The results showed that the highest shoots proliferation ratio was obtained with 3.41 in MS medium containing 2 mgL1 of BAP and also the highest plantlets lengths 2.5, 2.33 and 2.29 cm, respectively was observed in three concentrations of 1, 2 and 3 mgL1 of BAP. The highest percentage of rooting (100%) and root length (2.12 cm) were recorded in DKW medium respectively at concentrations of 1 and 3 mgL1 NAA. The acclimatization of plantlets to greenhouse conditions was successful. The highest rate of plantlets survival (about 50%) in DKW medium with concentrations 1 mgL1 of NAA was obtained in substrate Coco peat and Perlite (50; 50 V). Conclusion: The composition of the culture medium and the concentration of growth regulator effect on the proliferation and propagation stone rootstock .In this experiment, optimum BAP and NAA concentrations respectively was 2 and 1 mgL1 for proliferation and rooting of Myrobalan29c. It should be noted that higher concentrations of 2 mgL1 BAP and NAA are not recommended for this plant. Usually, root production is affected by the synthesis, metabolism and auxin movement in the plant. Therefore acclimatization directly related to rooting quality and the highest rooting ratie.