تولید آنتوسیانین دلفینیدین در گلبرگ‌های گل ژاله (ژربرا) با اگرواینفیلتریشن سازه‌های ژنی رنگ گل

سابقه و هدف: بررسی کارکرد ژن‌های عامل ایجاد رنگ گل در ژاله (ژربرا)، به دلیل کارآیی پایین شیوه‌های تراریختی و نیز زمان طولانی مورد نیاز برای تولید گیاهان تراریخت پایدار ، به طور معمول به کندی انجام می شود (2). برای واکاوی کارکرد این ژن‌ها می توان از بیان موقت آنها با شیوه اگرواینفیلتریشن به عنوان یک راه چاره بهره‌گیری کرد. مواد و روش‌ها: به همین دلیل این آزمایش در2 مرحله انجام شد، نخست در 12 رقم گل ژاله به رنگ‌های مختلف آزمایش اگرواینفیلتریشن با 3 سازه ژنی رنگ گل در مسیر آنتوسانینها (1ccf3´5´h: دارای یک ژن رنگ،2- del2: دارای 3 ژن رنگ گل و 3- del8: دارای 5 ژن رنگ گل) انجام شد. برای اگرواینفیلتریشن از آگروباکتریوم (a. tumefaciens) نژاد eha 101 با پلاسمید pbih و دارای یک یا چند ژن از ژن‌های فلاونوئید ʹ3،ʹ5-هیدروکسیلاز (f3´5´h) ، دی‌هیدروفلاونول 4-ریداکتاز (dfr) ، آنتوسیانیدین سنتاز (ans) ، فلاونون 3 بتا-هیدروکسیلاز (f3h) ، چالکون ایزومراز (chi) و یک ژن نشانگر انتخابی مقاومت به هایگرومایسین (hpt) بهره‌گیری شد. پس از کشت آگروباکتریوم دارای سازه‌های ژنی در محیط کشت‌های رشد، انگیزش و نیز اینفیلتریشن، تعلیق آن در پایه گلبرگ‌ها با سرنگ تزریق شد. یافته‌ها: مشاهده ظاهری نتایج آزمایش اول نشان داد که گلبرگ‌های رقم‌های به رنگ صورتی دارای تغییر رنگ گلبرگ گل به سمت آبی و تولید آنتوسیانین دلفینیدین هستند. سپس این آزمایش برای بار دوم با 4 رقم به تقریب صورتی رنگ (‘aqua melone’، ‘bismarck’،‘esmara’ و ‘rosalin’) و با همان سازه‌ها تکرار شد. نتایج واکاوی hplc چهار نوع آنتوسیانین دلفینیدین، سیانیدین، پلارگونیدین و پئونیدین گلبرگهای تزریق یافته نشان داد که، گلبرگ‌های رقم ‘bismarck’ با سازه 5 ژنی pbih-35s-del8 بیشترین مقدار دلفینیدین را تولید می‌کند. نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان رقم ‘bismarck’ ژاله را برای انتقال پایدار ژن‌های درگیر در مسیر آنتوسیانین‌ها، با هدف تغییر رنگ گل به ویژه تولید دلفینیدین پیشنهاد کرد.