بررسی مراحل رشد فنولوژیک کیوی (actinidia deliciosa) رقم هایوارد در غرب گیلان

سابقه و هدف: کیوی به عنوان یک محصول تازه تجاری شده، در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی که در شرایط آب‌وهوایی مشابه آن در کشور کشت می‌شوند بازده اقتصادی بالایی دارد. همچنین، این میوه در ایران نسبت به سایر کشورهای تولید کننده آن از کیفیت بهتری برخوردار است. شیوه‌های مدیریتی مانند هرس، استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد، کودها، آفت‌کش‌ها، گرده افشانی مکانیکی، طبیعی، دستی، تنک گل و میوه، زمان برداشت و غیره بر شناخت مراحل خاص فنولوژیکی تاکید می‌کنند. بنابراین، هدف از این آزمایش توصیف مراحل فنولوژی کیوی رقم هایوارد در مقیاس "بی‌بی‌سی‌اچ" در غرب استان گیلان و محاسبه نیاز گرمایی است که در پیش‌بینی زمان رسیدن به مراحل فنولوژی سودمند است. مواد و روش‌ها: این آزمایش در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی در سه تکرار با 12تاک انجام شد. بر روی هر تاک 4 شاخه بارده (در هر طرف 2 عدد) انتخاب و برای داده‌برداری علامت‌گذاری شد. جزئیات مراحل اصلی و ثانویه فنولوژی با استفاده از مقیاس بی‌بی‌سی‌اچ برای 2 سال در منطقه غرب گیلان (شهرستان آستارا) از تاک‌های بالغ تعیین شد. درصد شکفتن جوانه‌ها و درصد شاخه‌های بارور بر روی شاخه‌های بارده بررسی شد. منحنی رشد میوه با اندازه‌گیری ابعاد میوه و آب هم حجم میوه، تغییرات مواد جامد محلول با استفاده از قندسنج دستی و اثر درجه حرارت بر گلدهی و رشد میوه مورد بررسی قرار گرفت. نیاز حرارتی مراحل مختلف نمو به صورت روز درجه رشد محاسبه شد. یافته‌ها: 8 مرحله اصلی رشد کیوی در مقیاس بی‌بی‌سی اچ شامل؛ مرحله 0 (نمو جوانه)، مرحله 1 (نمو برگ)، مرحله 3 (نمو شاخه)، مرحله 5 (ظهور گل آذین)، مرحله 6 (گلدهی)، مرحله 7 (نمو میوه)، مرحله 8 (بلوغ میوه) و مرحله 9 (پیری، شروع خواب) است، که از 27 اسفند ماه با آغاز تورم جوانه (مرحله 01) شروع و در چهارم دی‌ماه با ریزش همه برگ‌ها و شروع دوره خفتگی زمستان (مرحله97) پایان یافت. زمان‌ هر یک از مراحل ثانویه و برخی از شیوه‌های مدیریتی مربوط به هر یک از این مراحل در مقیاس بی‌بی‌سی اچ ذکر شد. درصد شکفتن جوانه‌ها از انتهای شاخه به سمت نوک آن افزایش یافت به‌طوریکه تمام جوانه‌های خفته در پایین شاخه قرار داشتند. همچنین درصد شکفتن جوانه‌ها و تعداد شاخساره‌های بارور تحت تاثیر سال قرار گرفت. منحنی رشد میوه به صورت سیگموئیدی دوگانه بود و افزایش مواد جامد محلول میوه حدود 3 ماه بعد از تشکیل میوه مشاهده شد. رقم هایوارد بعد از شکستن خفتگی و از زمان شروع تورم جوانه تا رسیدن به گلدهی کامل 10/67±429/275 روز درجه رشد، برای رسیدن به 50 درصد اندازه نهایی میوه 65/8±1187/5 روز درجه رشد و برای رسیدن به بلوغ فیزیولوژیکی به 19/92±2763/58 روز درجه رشد نیاز داشت. نتیجه‌گیری: تعیین نیاز حرارتی در پیش‌بینی زمان‌های مدیریتی حائز اهمیت است به‌طوریکه اختلاف دمای روزها در سال‌های مختلف، مراحل مختلف نمو را تحت تاثیر قرار داد. از این شاخص می‌توان برای پیش‌بینی مراحل نمو و در نتیجه برای اعمال کارهای مدیریتی مانند زمان تنک گل، تنک میوه، هرس سبز، هرس زمستان، کودآبیاری، مبارزه با بیماری‌ها، آفات و همچنین پیش‌بینی زمان بلوغ فیزیولوژی میوه استفاده کرد.

Study on phenological growth stages of kiwifruit (Actinidia deliciosa) Hayward in the west of Guilan

Background and objectives: Kiwifruit as a new commercial crop in comparison with other crops that are grown in the similar climatic conditions has a high economic return. On the other hand, this fruit has better quality in Iran than that in other kiwifruit production countries. Management practices such as pruning, application of growth regulators, fertilizers, pesticides, mechanical natural and hand pollination, flower and fruit thinning, harvest time, etc. rely on the recognition of certain phenological stages. Therefore, the objective of this study was to describe the phonological growth stages of a Hayward kiwifruit cultivar growing under the west of Guilan using the BBCH code and to calculate the heat requirements that help predict the time to reach each phenological stage. Materials and methods: This experiment was conducted in a randomized complete block design with 3 replications of 4 trees. Fruiting branches on each 4 tree (2 on each side) were marked for assessed. Principal and secondary phenological growth stages of development using the BBCH scale for 2 years in the west of Guilan (Astara) on mature vines were determined. Fruit growth curve, with measuring dimensions and equivalent water, TSS changes with hand refrectometer and the effect of temperature changes on TSS and flowering and fruit development were studied. Heat requirements were calculated as GDD. Results: Eight Principal phenological growth stages on kiwifruit include: stage 0 (bud development), stage 1 (leaf development), stage 3 (shoot development), stage5 (inflorescence emergence), stage 6 (flowering), stage 7 (fruit development), stage 8 (maturity of the fruit) and stage 9 (Senescence, beginning of dormancy) that began with the beginning of bud swelling in the 17th of March and terminated on the 25Th of December. The time of secondary phenological growth stages and some management practices related to each of these stages of BBCH scale also mentioned. Broken of branch buds increased from the base to the top of the shoots, so that all dormant buds were in the base. The percentage of bud break, and the number of fruitful shoots were affected by the year. The curve of fruit growth was double sigmoid and increased fruit soluble solids of fruit was about 3 months later. After dormancy breaking and from beginning of bud swelling, Hayward kiwifruit cultivar required 429.275±10.67 GDD to reach full bloom, 1187.5±65.8 GDD to reach 50% of final fruit size and 2763.58±19.92 GDD before the fruit could be harvested. Conclusion: Determine of heat requirements is important for predict of the management time, so that the temperature difference between days in different years affected the development stages. The index can be used to predict developmental stages and thus to apply administrative tasks such as flowers thinning, fruit thinning, green pruning, winter pruning, fertigation, pest and disease control and also be used to expecting of physiological fruit maturity.