اساسی شدن حقوق به مثابه بدیل مشروطه گرایی در دوران جهانی شدن

چکیده چند سالی است که در گفتمان حقوقی کشور، اصطلاح اساسی سازی حقوق رواج یافته است. حقوق‌دانان در خصوص معنای این اصطلاح  اختلاف‌نظر دارند. اختلافی که می‌تواند ریشه در تفاوت فرایند اساسی سازی در نظام‌های حقوقی گوناگون داشته باشد. اساسی سازی، اصول و ارزش‌های مشروطه‌گرایی و قواعد بنیادین را به شکل عینی و با ضمانت اجرای حقوقی وارد هرم قواعد حقوقی می‌کند. در سطح داخلی اساسی سازی حقوق، از طریق فرایندی برنامه‌ریزی‌شده و غیر اتفاقی پیش می‌رود و عموماً بر تصمیمات و دستورات نهادهای ویژه پاسدار قانون اساسی یا آرای دادگاه‌های عادی متکی است. در سطح فرا ملی، به موازات ایجاد حکمرانی جهانی، اساسی شدن به صورتِ فرایندی غیر برنامه‌ریزی‌شده و خود به خودی در حال پیشروی است؛ در این سطح اساسی شدنِ حقوق ریشه در حل مسائل روزمرهِ اداره امور، توسط کنشگران اقتصادی، سیاسی و ... دارد.

Constitutionalization as alternative of constitutionalism in global era

Abstract The concept of constitutionalization is used increasingly at theoretical level in Iran. There is no consensus of opinion among lawyers on the content of constitutionalization.  Disagreement may root in difference processes of constitotionalization in legal systems. Beyond theoretical debates, constitutionalization injects principles and the values of constitutionalism, such as human rights, liberty, and equity, into the legal systems; thus principales have concrete position and sanction as a legal norm. At the national level legal constitutionalization is a nonaccidental process. It is planned by of constitution gardener or judgments of courts, but at the transnational or global level constitutionalization goes forward pragmatically as an accidental process. Global constitutionalization focuses on the solving of daily administrative matters; which are the normal problems of political and economic actors. Therefore it is linked to global administrative law rather than constitutional law.