صیانت از قانون اساسی توسط قضات محاکم با تاکید بر اصل یکصد و هفتادم قانون اساسی

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران درباره صلاحیت نظارت اساسی قضات محاکم بر قوانین عادی ساکت است اما اصل 170 قانون اساسی نظارت قضایی قضات محاکم بر تصویب‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های دولتی را پیش‌بینی کرده است. اصل مذکور مقرر می‌دارد: «قضات دادگاه‌ها مکلف‌اند از اجرای تصویب‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های دولتی که مخالف با قوانین و مقررات اسلامی یا خارج از حدود اختیارات قوه مجریه است خودداری کنند...». به نظر می‌رسد عبارت ;قضات دادگاه‌ها ; شامل قضات دادگاه‌های عادی، قضات دیوان عدالت اداری و قضات شوراهای حل اختلاف می‌شود. همچنین نظارت قضایی قضات تنها به آیین‌نامه‌ها و تصویب‌نامه‌های مصوب قوه مجریه منحصر نمی‌گردد بلکه آیین‌نامه‌ها و مصوبات سایر نهادهای حکومتی را نیز شامل می‌شود، به جز آنچه در ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری استثنا شده است. به نظر می‌رسد که منظور از واژه قوانین در اصل 170 قانون اساسی نیز اعم از قانون اساسی و قانون عادی است. لذا قضات از صلاحیت نظارت اساسی بر هنجارهای درجه سوم همانند صلاحیت نظارت قانونی بر آن‌ها برخوردار هستند.

Preservation of Constitution by Judges of Courts with Emphasis on Article 170 of the Constitution

The constitution of Islamic Republic of Iran is silent about the constitutional supervision of judges of courts over ordinary laws. But Article 170 of the constitution has provided the judicial supervision of judges of courts over governmental regulations and bylaws. The aforesaid Article states: "The judges of courts shall abstain from execution of governmental regulations and bylaws which are in contrast with Islamic laws and rules or out of jurisdiction of executive branch…." It seems that the judicial supervision of judges of courts can include the judges of ordinary courts, the judges of Administrative JusticeCourt, and the judges of councils of dispute settlements. Also, that the judicial supervision of judges is not limited to regulations and bylaws of executive branch, rather, it also includes the regulations and bylaws of other State institutions, except what has been excluded by article 12 of Act ofAdministrative Justice Court. It seems word "laws" in Article 170 of the constitution, include constitution and ordinary law. Also, judges have the jurisdiction of constitutional supervision over third degree norms same which they have the jurisdiction of legal supervision over them.