نقدی بر رویکرد قانون ‌گذار ایران در قبال بزه‌ کاری سبز

در اهمیت محیط زیست همین بس که اصل پنجاهم قانون اساسی حیات رو به رشد نسل امروز و فردا را در گرو حفظ آن دانسته است. صورت موکّد حمایت از این موهبت الهی، کاربستِ تدبیرهای کیفری در قبال رفتارهای مخرّب آن است. ضرورتی که در منبع‌های بین‌المللی از جمله اعلامیه‌ی استکهلم و کنوانسیون استراسبورگ نیز احساس شده است. نظام کیفری ایران در این راستا، مقرره‌های معتنابهی را در گذر زمان وضع و هر بار در بُعدی ‌جرم‌انگاری‌ و کیفرگذاری کرده است. شدّت این اهتمام‌ را می‌توان در افساد‌ فی‌الارض پنداشتنِ پخش گسترده‌ی مواد سمی و میکروبی خطرناک توسط ماده‌ی (286) قانون مجازات اسلامی ملاحظه کرد. به‌رغم این، یافته‌های این پژوهش که روش آن توصیفی-تحلیلی است و ابزار گردآوری اطلاعات‌ا‌َش کتاب‌خانه‌ای، دلالت دارد که هم‌چنان نقص‌هایی متوجه سیاست کیفری کنونی است که از جمله‌ی آن‌ها، عدم جرم‌انگاری برخی رفتارهای تهدید کننده محیط زیست، تحدید اختیارات سازمان‌های مردم نهاد در تعقیب متخلفان این حیطه، عدم مسوولیت کیفری دولت در تعرض به پدیده‌ی مزبور و نابازدارندگی جزای نقدی اغلب بزه‌های سبز است. تحدید اختیار سازمانهای مردم نهاد در تعقیب متخلفان این قلمرو، عدم مسوولیت کیفری دولت در تعرض به پدیده مورد اشاره و نابازدارندگی جزای نقدی اغلب بزه های سبز پاسخ، منفی است.